sẽ còn lại. Một người có thể sẽ trở thành tốt nếu anh ta học tập lòng nhân
hậu qua việc yêu kính Chúa hơn là qua việc nghiên cứu Herbert Spencer.
Điều này trải ngược với mọi quan niệm của Philip. Anh vẫn nhìn đạo cơ
đốc như một sự câu thúc làm cho con người hèn hạ, cần phải vứt bỏ, bằng
bất cứ giá nào trong tiềm thức, anh thường gắn liền đạo cơ đốc với những
buổi lễ buồn thảm trong nhà thờ ở Tercanbury; và thứ đạo lý mà Athelny đề
cập, đối với anh chỉ là một bộ phận của thứ tôn giáo mà sự hiểu biết què
quặt còn bảo tồn, khi nó bỏ qua một bên những niềm tin duy nhất có thể
làm nó trở thành hợp lý. Nhưng trong khi anh ngẫm nghĩ câu trả lời, thì
Athelny, chú ý nghe mình nói hơn là tranh luận, lại xổ ra một loạt những
điều về công giáo La Mã. Ðối với ông ta, công giáo La Mã là bộ phận chủ
yếu của nước Tây Ban Nha; mà với ông ta thì nước Tây Ban Nha lại có ý
nghĩa rất nhiều, bởi vì đất nước ấy đã cứu ông thoát khỏi một cuộc sống gia
đình gò bó trong những tập tục lễ nghi mà ông chán ngấy.
Tay chân vung vẩy, giọng nói thì cường điệu, Athelny mô tả cho Philip
những nhà thờ lớn Tây Ban Nha với những khoảng trống mênh mông,
những tấm trang trí sau bàn thờ dát vàng đồ sộ và những đồ kim loại mạ
vàng lộng lẫy đã phai màu, bầu không khí vắng lặng nặng trĩu khói hương.
Philip tưởng chừng như trông thấy những giáo sĩ mặc áo tế ngắn vải ba tít,
những chủ bé lễ sinh mặc quần áo đỏ, đi từ nơi để đồ thờ thánh đến chỗ đội
hợp xướng; anh gần như nghe tiếng cầu kinh buổi chiều đều đều. Những
cái tên Athelny kể: Avila, Tarragona, Saragossa, Segovia, Cordoba âm vang
nghe như tiếng kèn trompet trong lòng anh. Anh như nhìn thấy những cột
trụ đá hoa cương xám cao ngất trong những thành phố cổ kính Tây Ban
Nha, giữa một cảnh trí tối màu, hoang vu và lộng gió.
- Xưa nay tôi vẫn thích được đến Seville - anh buột mồm nói. Bỗng
Athelny giơ cao tay bằng một động tác rất kịch, khiến anh ngừng lại.
