một số đánh giá. Bây giờ một hệ thống phân cho Jack 4 đơn vị hạnh phúc
và Jill 10 đơn vị (để tích số là 40) sẽ lép vế so với một hệ thống phân cho
Jack 6 và Jill 7 (để tích số là 42).
Dù giá trị của chúng có là gì, mỗi tiêu chuẩn này mang một vị thế mơ hồ,
đối lập với - chẳng hạn như - một câu vô nghĩa muôn thuở là “tìm kiếm
điều tốt đẹp nhất cho con số lớn nhất”. (Khi bạn so sánh phân phối thu nhập
40 nghìn đô-la cho tất cả mọi người với 100 nghìn đô-la cho 3/4 và 25
nghìn cho số còn lại, điều nào tuân theo phương châm “tìm kiếm điều tốt
đẹp nhất cho con số lớn nhất”? Câu trả lời của bạn cũng sẽ như của tôi
thôi.) Chúng cũng hoàn toàn trừu tượng và chỉ có thể áp dụng được trong
những ví dụ mang tính phi thực tế cao. Nhưng như tôi đã nói, nếu chúng ta
không thể hiểu những ví dụ mang tính phi thực tế cao, chúng ta đừng hy
vọng hiểu được thế giới.
Vấn đề là với tất cả các tiêu chuẩn này thì việc lựa chọn giữa chúng
dường như rất độc đoán. Ai có thể nói liệu tối đa hóa tổng số hạnh phúc là
điều nên làm hơn tối đa hóa tích số hạnh phúc? Tôi biết tới hai cách tiếp
cận để vượt qua trở ngại này.
Một cách là bắt đầu viết ra một số yêu cầu hợp lý mà một tiêu chuẩn quy
phạm cần thỏa mãn. Ví dụ, chúng ta có thể yêu cầu bất cứ khi nào có cơ hội
cải thiện tình hình cho tất cả mọi người thì tiêu chuẩn quy phạm của chúng
ta phải chứng tỏ được điều đó; việc này sẽ loại bỏ những thứ như “luôn cố
gắng làm cho người bất hạnh nhất càng bất hạnh càng tốt” hay “giảm thiểu
tổng hạnh phúc của loài người”. Chúng ta có thể yêu cầu rằng tiêu chuẩn
quy phạm của chúng ta đối với tất cả mọi người là như nhau; chúng ta
không nên cho phép mình quan tâm tới đời sống của người da trắng hay
của phụ nữ hơn đời sống của người da đen hay đàn ông.
Một khi chúng ta đã đồng tình với những yêu cầu này, việc lên danh sách
tất cả các tiêu chuẩn quy phạm đạt yêu cầu trở thành một phép toán thuần
túy. Không may là ngay cả khi những yêu cầu không thể bàn cãi đã được
sàng lọc, kết quả thường gặp nhất là không tiêu chuẩn quy phạm nào thỏa
mãn cùng một lúc tất cả tất cả các yêu cầu đó. Điều này chuyển trọng tâm
