nào họ đi tới bờ hồ bên kia, cho dù có dạo vòng quanh vùng hồ, ngoái đầu
nhìn lại thì kí ức cũng tựa như giấc mơ khó mà phân biệt rõ ràng.
Đó là một gia tộc suy tàn, quá ôn hòa nhưng cũng quá yếu giòn dễ vỡ,
khó có thể tồn tại với thời cuộc và chắc chắn sẽ không có ai là người hậu kế.
Sau khi ông nội qua đời, cái chức chủ nhiệm khá là béo bở của cha anh ở ngân
hàng nhanh chóng mất luôn, gia đình đi vào ngõ cụt. Mỗi một chú hai thích
hát dăm ba câu Kinh dịch, trương biển nhân sĩ dân chủ hợp tác với chính
quyền mới không nổi vài năm, cuối cùng thì cũng là hữu phái, từ đó câm lặng
trầm tư, ngồi đâu ngủ gật đấy, sau trở thành ông già lẩn thẩn, cầm cự độ mấy
năm rồi ra đi một cách âm thầm. Người nhà anh không chết bệnh thì cũng bị
đắm sông, tự sát, phát điên hoặc theo chồng đi lao động cải tạo mà lần lượt
tuyệt đường hương hỏa, còn sót lại mình anh nghiệt chủng như thế này. Bà cô
cả của anh, cái bóng đen bao trùm toàn gia tộc, nghe nói mấy năm trước còn
khỏe mạnh, nhưng sau khi chụp xong tấm ảnh kia là biến luôn, chẳng rõ đã đi
đâu. Ông dượng, chồng bà lúc bấy giờ phục dịch trong ngành không quân
Quốc dân đảng, làm hậu cần dưới mặt đất, không leo lên máy bay ném bom
bao giờ, chạy ra Đài Loan, sống được mấy năm rồi cũng qua đời, còn bà cô
làm cách nào đi Mỹ, anh chẳng hề hay biết, và cũng không mất công dò la,
thăm hỏi làm gì.
Năm anh lên mười, vào dịp sinh nhật, người ăn kẻ ở trong nhà còn đông
lắm, lễ hôm ấy thật tưng bừng, náo nhiệt. Từ sáng sớm vừa xuống khỏi giường
đã phải thay áo quần mới và diện giày da, một món hàng khá xa xỉ đối với trẻ
nhỏ lúc bấy giờ, rồi nhận cơ man là quà tặng, diều gió, cờ nhảy, kẹo bánh, bút
chì màu của ngoại quốc, súng hơi bắn bằng đạn cao su và bộ sách Cách Lâm
đồng thoại toàn tập với nhiều tranh minh họa. Bà nội cho anh một bọc tiền đúc
bằng bạc, bên ngoài được gói giấy hồng điều đỏ thắm, mở ra thôi thì đủ loại,
có long dương của đế quốc Đại Thanh, có Viên Thế Khải đầu to bóng láng, có
Tưởng Giới Thạch oai vệ trong bộ quân phục... Tiết mục tiếp theo là cả nhà ra
quán ăn bánh bao hấp, anh vội vàng như thế nào đó, cắn một miếng làm dầu
trong nhân bánh bắn tung tóe, dính đầy bộ áo quần mới, chẳng ai quát nạt anh
mà chỉ cười ầm lên và lần đầu tiên anh cảm thấy xấu hổ, thẹn thùng, sở dĩ anh
nhớ rõ ràng như vậy là vì vừa ra khỏi vòng vây mung lung của con trẻ để đi
