93
Khi bấy giờ, Đức Thế Tôn thƣơng xót các hàng Thanh văn, Duyên giác
trong Hội, chƣa đƣợc tự tại nơi tâm Bồ đề, và những chúng sinh phát Bồ
đề tâm trong đời Mạt Pháp về sau, khi Phật đã diệt độ rồi, khai thị cho
đƣờng tu hành nhiệm mầu Pháp Vô Thƣợng thừa, và chỉ dạy ông A Nan
với cả đại chúng rằng: "Các ông quyết định phát tâm Bồ đề, đối với
Pháp Tam ma đề chƣ Phật Nhƣ Lai, không sinh mệt mỏi, thì trƣớc hết,
nên rõ hai nghĩa quyết định, trong lúc bắt đầu phát tâm tự giác."
ĐOẠN II
XÉT VỀ PHÁT TÂM TRONG LÚC TU NHÂN
Chi 1. Dùng hƣ không để ví với chính nhân và chia ra bên trong,
bên đục.
"Thế nào là hai nghĩa quyết định trong lúc mới phát tâm. A Nan, nghĩa
thứ nhất là: Nếu các ông muốn rời bỏ pháp Thanh văn, tu thừa Bồ tát,
vào tri kiến của Phật, thì nên xét kỹ chỗ phát tâm trong lúc tu nhân với
chỗ giác ngộ trong lúc chứng quả, là đồng hay là khác nhau. A Nan, nếu
trong lúc tu nhân, đem cái tâm sinh diệt làm cái nhân tu hành, đề cầu cho
đƣợc cái quả bất sinh bất diệt của Phật thừa, thì thật không thể đƣợc. Do
cái nghĩa đó, ông nên xét các Pháp, có thể làm ra trong khí thế gian, đều
phải thay đổi diệt mất.
A Nan, ông xét các Pháp, có thể làm ra trong thế gian, có cái gì là không
hƣ nát, nhƣng không bao giờ nghe hƣ không tan rã, vì sao? Vì hƣ không
không phải là cái bị làm ra, do đó, trƣớc sau không hề tan mất. Thì trong
thân ông, tƣớng cứng là địa đại, thấm ƣớt là thủy đại, hơi ấm là hỏa đại,
lay động là phong đại; do bốn cái ấy ràng buộc, mà chia cái tâm tính
diệu minh vắng lặng, cùng khắp của ông, làm ra cái thấy, cái nghe, cái
biết, cái xét, từ đầu đến cuối, tạo thành năm lớp ô trƣợc.
"Thế nào là trƣợc? A Nan, ví nhƣ nƣớc trong, bản nhiên là trong sạch,
lại nhƣ những thứ bụi, đất, tro, cát, bản chất là ngăn ngại; hai bên bản
nhiên thể chất khác nhau, không hợp nhau đƣợc. Có ngƣời thế gian lấy
đất bụi kia, ném vào nƣớc sạch, thì đất mất ngăn ngại, nƣớc mất trong
sạch, hình trạng đục vẩn, gọi đó là trƣợc; năm lớp ô trƣợc của ông cũng
giống nhƣ vậy.
