- Thưa vâng, bạch Thế Tôn. Người ấy đáp.
Bậc Ðạo sư bảo:
- Này Tỷ-kheo, tại sao ông không còn tinh tấn nữa? Ðối với một người yếu
kém và lười biếng, không có quả vị cao cả nào dành cho y trong giáo pháp
này, y cũng không thể đạt Thánh quả. Chỉ những kẻ nào nỗ lực tinh cần mới
hoàn thành việc ấy được. Ngày xưa ông đầy đủ dũng lực, lại dễ dạy bảo và
vì thế dù là nhỏ tuổi nhất trong đám cả trăm vương tử của vua Ba-la-nại, ông
cũng đã chiếm được chiếc lọng trắng nhờ tuân theo đúng lời giáo huấn của
các bậc hiền nhân.
Nói vậy xong, Ngài kể một câu chuyện quá khứ.
*
Một thuở nọ, khi vua Brahmadatta trị vì tại Ba-la-nại, vị trẻ tuổi nhất trong
số một trăm vương tử của ngài tên là vương tử Samvara. Vua giao mỗi con
trai ngài cho một vị cận thần đảm trách cùng với lời chỉ dẫn để dạy mỗi
người những môn học cần phải học tập. Vị cận thần dạy cho vương tử
Samavara là Bồ-tát, ngài thật sáng suốt, học rộng, làm tròn nhiệm vụ như
người cha đối với vương tử kia. Trong khi mỗi vị vương tử được giáo dục
như thế, các cận thần thường đem họ đến để vua cha thăm viếng. Ngài ban
cho mỗi vị một thị trấn và truyền lệnh ra đi nhận chức.
Khi vương tử Samvara hoàn thành mọi việc học tập, chàng hỏi Bồ-tát:
- Thưa dưỡng phụ, nếu phụ vương đưa con đến một thị trấn thì con phải làm
gì?
Ngài đáp:
- Này con, khi con được ban cho một thị trấn, con phải từ chối và tâu: "Tâu
phụ vương, con là con út trong nhà, nếu đi nữa thì sẽ không còn ai dưới chân
phụ vương, nên con muốn ở lại nơi đang sống đây dưới chân phụ vương
thôi".
Rồi một ngày kia, khi vương tử Samvara đến đảnh lễ ngài và đang đứng một
bên, vua hỏi chàng:
- Này vương nhi, con đã học tập xong chưa?
