Ngày xưa khi vua Brahmadatta trị vì Ba-la-nại, Bồ-tát được sinh vào một gia
đình thợ gốm ở ngoại ô Ba-la-nại. Khi lớn lên, ngài thành gia chủ có một
con trai, một con gái và nuôi dưỡng vợ con với nghề gốm của ngài.
Thời ấy tại vương quốc Kalinga, trong kinh thành Dantapura, quốc vương
mệnh danh Karandu đang dạo chơi với quần thần đông đảo trong ngự viên,
chợt thấy ở cổng vườn một cây xoài nặng trĩu quả ngọt.
Từ trên lưng voi, vua đưa tay ra hái một chùm xoài, sau đó vào ngự viên
ngồi trên bảo tọa ăn xoài và ban vài trái cho những kẻ được ân sủng. Từ khi
vua hái xoài, đám triều thần, Bà-la-môn, gia chủ nghĩ rằng người khác cũng
nên làm như thế, họ hái xoài xuống và ăn trái cây ấy. Sau đó họ đến nhiều
lần trèo cây lấy gậy đập vào làm gãy cành lá tả tơi, họ ăn xoài và cũng
không chừa lại những trái chưa chín.
Vua vui chơi trong ngự viên suốt ngày mãi tận chiều, đi ngang qua trên
vương tượng, ngài bước xuống khi thấy cây xoài và đến gốc cây nhìn lên,
suy nghĩ: "Sáng này cây tươi đẹp với cành nặng trĩu quả, nhưng đám người
ngắm cảnh không thỏa mãn; nay, nó đứng kia không còn tươi đẹp nữa vì trái
cây đã bị phá nát và rớt xuống hết rồi".
Vua lại nhìn sang một cây kia không có trái và suy nghĩ: "Cây xoài này tươi
tốt vì không sinh trái khác nào núi trọc chứa đầy châu báu. Cây kia vì sinh
trái nên đã gặp tai họa: Ðời sống tại gia cũng giống như cây có trái, đời xuất
gia giống như cây không trái, người giàu tiền hay sợ hãi, người nghèo khó
chẳng sợ gì. Ta cũng chỉ muốn như cây không trái kia".
Như vậy lấy cây sinh trái làm chủ đề, ngài đứng dưới gốc cây, quan sát Ba
đặc tính: Vô thường, Khổ, Vô ngã và đạt Tuệ giác; ngài đắc quả Ðộc Giác
Phật, liền suy nghĩ: "Từ nay thai tạng đã xa rời ta, tái sinh trong Ba cõi đã
đoạn tận, các cấu uế của vòng luân hồi sinh tử đã được thanh tịnh, biển nước
mắt đã khô cạn, thành xương khô đã sụp đổ, ta không còn tái sinh nữa".
Ngài đứng uy nghi như thể được trang điểm mọi thứ ngọc vàng.
Sau đó các đại thần bảo:
- Tâu Ðại vương, ngài đứng đã quá lâu.
- Ta không phải Ðại vương, ta là Ðộc Giác Phật.
- Tâu Ðại vương, các Ðộc Giác Phật không giống ngài.
