Trung Bộ Kinh – Tập 3
293
Ví như, này các Tỷ-kheo, một người đánh bạc, trong
canh đổ bạc đầu tiên, mất con, mất vợ, mất tất cả tài sản, lại
cuối cùng phải tù tội. Nhưng này các Tỷ-kheo, còn nhỏ bé
canh đổ bạc ấy, do canh đổ bạc đầu tiên này, người ấy mất
con, mất vợ, mất tất cả tài sản, lại cuối cùng phải tù tội. Và
canh bạc này to lớn hơn, với canh bạc ấy, người ngu, do thân
ác hành, khẩu ác hành, ý ác hành, sau khi thân hoại mạng
chung, phải sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, Ðịa ngục. Này
các Tỷ-kheo, đây là địa xứ hoàn toàn viên mãn của kẻ ngu.
(Người Hiền trí)
Này các Tỷ-kheo, có ba đặc điểm, đặc tướng, và đặc ấn
này của người trí. Thế nào là ba? Ở đây, này các Tỷ-kheo,
người trí tư duy thiện tư duy, nói lời thiện ngữ, và hành các
thiện hành. Này các Tỷ-kheo, nếu người trí không tư duy
thiện tư duy, không nói lời thiện ngữ, không hành các thiện
hành, thời làm sao kẻ trí biết được người ấy: "Vị này là
người trí, là bậc Chân nhân"? Và vì rằng, này các Tỷ-kheo,
người trí tư duy thiện tư duy, nói lời thiện ngữ, hành thiện
hành, do vậy người trí biết người ấy: "Vị này là người có trí,
là bậc Chân nhân".
Người trí ấy, này các Tỷ-kheo, ngay trong hiện tại cảm
thọ ba loại lạc hỷ. Này các Tỷ-kheo, nếu người trí ngồi giữa
hội chúng, hay ngồi bên đường có xe cộ qua lại, hay tại ngã
(ba, ngã tư) đường, tại đấy (nếu) có người nghĩ đến câu
chuyện thích hợp về người ấy; nếu người trí, này các Tỷ-
kheo, từ bỏ sát sanh, từ bỏ lấy của không cho, từ bỏ tà hạnh
trong dâm dục, từ bỏ nói láo, từ bỏ say rượu men rượu nấu,
thời ở đây, này các Tỷ-kheo, người trí ấy suy nghĩ như sau:
"Các người ấy nghĩ đến câu chuyện thích hợp về ta, vì những
pháp ấy thật có nơi ta và ta có những pháp ấy". Này các Tỷ-