26
14. Kinh Ðại Bổn (Mahāpadāna sutta)
đâu là tuổi trẻ. Thấy vậy hoàng tử hỏi người đánh xe: "Này
khanh, người đó là ai vậy? Sao thân người đó không giống
các người khác?" - "Tâu Hoàng tử, người đó là một người
được gọi là già vậy". - "Này khanh, sao người ấy được gọi là
một người già?" - "Tâu Hoàng tử, người ấy gọi là già vì nay
người ấy sống không bao lâu nữa". - "Này khanh, vậy rồi Ta
có bị già không, một người chưa qua tuổi già?" - "Tâu Hoàng
tử, Hoàng tử và cả con nữa, chúng ta tất cả sẽ bị già nua, dầu
chúng ta chưa qua tuổi già!" - "Này khanh, thôi nay thăm
vườn ngự uyển như vậy là vừa rồi. Hãy cho đánh xe trở về
cung". - "Thưa vâng, Hoàng tử".
Này các Tỷ-kheo, người đánh xe vâng theo lời hoàng tử,
cho đánh xe trở về cung. Này các Tỷ-kheo, hoàng tử Vipassì
về trong cung, đau khổ, sầu muộn và suy nghĩ. "Sỉ nhục thay,
cái gọi là sanh. Và ai sanh ra cũng phải già yếu như vậy!".
3. Này các Tỷ-kheo, khi ấy vua Bandhumà cho gọi
người đánh xe và hỏi: "Này khanh, Hoàng tử có vui vẻ
không, tại vườn ngự uyển? "Này khanh, Hoàng tử có hoan hỷ
không, tại vườn ngự uyển?". - "Tâu Ðại vương, Hoàng tử
không có vui vẻ tại vườn ngự uyển. Tâu Ðại vương, Hoàng
tử không có hoan hỷ, tại vườn ngự uyển" - "Này khanh, khi
đến vườn ngự uyển, Hoàng tử đã thấy gì?" - "Tâu đại vương,
Hoàng tử trong khi đi đến vườn ngự uyển, thấy một người
già nua, lưng còng như nóc nhà, chống gậy vừa đi vừa run
rẩy, khổ não không còn đâu là tuổi trẻ. Thấy vậy, Hoàng tử
hỏi con: "Này khanh, người đó là ai vậy? Sao tóc người đó
không giống các người khác? Sao thân người đó không giống
các người khác?" - "Tâu Hoàng tử, người ấy được gọi là vậy"
- "Này khanh, sao người ấy được gọi là người già? - "Tâu
Hoàng tử, người ấy gọi là già, vì nay người ấy sống không
bao lâu nữa". - "Này khanh, vậy rồi Ta có phải bị già không,
