288
21. Kinh Ðế-Thích Sở Vấn (Sakka-panha sutta)
- Bạch Thế Tôn, tầm lấy gì làm nhân duyên, lấy gì làm
tập khởi? Cái gì khiến tầm sanh khởi, cái gì khiến tầm hiện
hữu? Cái gì có mặt thì tầm có mặt? Cái gì không có mặt thì
tầm không có mặt?
- Này Thiên chủ, tầm lấy các loại vọng tưởng hý luận
làm nhân duyên, lấy các loại vọng tưởng hý luận làm tập
khởi. Các loại vọng tưởng hý luận khiến tầm sanh khởi, các
loại vọng tưởng hý luận khiến tầm hiện hữu. Do các loại
vọng tưởng hý luận có mặt thì tầm có mặt. Do các loại vọng
tưởng hý luận không có mặt thì tầm không có mặt".
3. Bạch Thế Tôn, vị Tỷ Kheo phải chứng đạt như thế
nào? Phải thành tựu con đường nào thích hợp và hướng dẫn
diệt trừ các loại vọng tưởng hý luận?
- Này Thiên chủ, Ta nói hý luận có hai loại, một loại
phải thân cận, một loại phải tránh xa. Này Thiên chủ, Ta nói
ưu cũng có hai loại, một loại phải thân cận, một loại phải
tránh xa. Này Thiên chủ, Ta nói xả cũng có hai loại, một loại
phải thân cận, một loại phải tránh xa.
Này Thiên chủ, Ta nói hỷ có hai loại, một loại phải thân
cận, một loại phải tránh xa. Lời tuyên bố là như vậy. Do
nhân duyên gì tuyên bố như vậy? Ở đây, loại hỷ nào có thể
biết được: "Khi tôi thân cận với hỷ này, bất thiện pháp tăng
trưởng, thiện pháp suy giảm", thời hỷ ấy cần phải tránh xa. Ở
đây loại hỷ nào có thể biết được: "Khi tôi thân cận với hỷ
này, bất thiện pháp suy giảm, thiện pháp tăng trưởng", thời
hỷ ấy nên thân cận. Ở đây, có hỷ câu hữu với tầm, câu hữu
với tứ; có hỷ không câu hữu với tầm, không câu hữu với tứ.
Các loại hỷ không câu hữu với tầm, không câu hữu với tứ thì
thù thắng hơn.