phương pháp. Khoa học không bao giờ trả lời 'tại sao', nó bao giờ
cũng trả lời 'làm sao'.
Nếu bạn là nhà khoa học, 'Tại sao thế giới lại có đó?' ông ấy sẽ nói,
'Tôi không biết - nhưng tôi có thể trả lời làm sao thế giới lại có đó.'
Nếu bạn hỏi ông ấy, 'Tại sao lại có nước?' ông ấy không thể trả lời
được, ông ấy sẽ chỉ nhún vai. Nhưng ông ấy có thể nói làm sao mà
nước có đó; bao nhiêu ô xi, bao nhiêu hidro làm cho nước xảy ra.
Ông ấy có thể cho bạn phương pháp, cái 'làm sao', cơ chế. Ông ấy
có thể chỉ cho bạn cách làm ra nước, nhưng ông ấy không thể chỉ
cho bạn tại sao.
Phật không bao giờ hỏi bất kì câu hỏi 'tại sao' nào, nhưng điều đó
không có nghĩa là ông ấy là người vô thần. Cách tiếp cận của ông
ấy rất khác với những người vô thần khác. Người hữu thần yêu cầu
bạn tin, phải có niềm tin, phải tin cậy. Phật nói, 'Làm sao người ta có
thể tin được? Ông đang đòi hỏi điều không thể được.' Nghe lí lẽ của
ông ấy.
Ông ấy nói nếu ai đó hoài nghi, làm sao người đó có thể tin được?
Nếu hoài nghi đã phát sinh, làm sao người đó có thể tin được?
Người đó có thể kìm nén hoài nghi, người đó có thể ép buộc tin
tưởng, nhưng sâu bên dưới giống như con sâu, hoài nghi sẽ cứ ẩn
nấp và gậm nhấm trái tim bạn. Chẳng chóng thì chầy niềm tin nhất
định sụp đổ, bởi vì nó vô căn cứ; không có nền móng cho nó. Trong
nền tảng có hoài nghi, và trên nền tảng của hoài nghi bạn đã dựng
nên toàn thể cấu trúc cho niềm tin của mình. Bạn có quan sát điều
đó không? Bất kì khi nào bạn tin, sâu bên dưới đều có hoài nghi.
Đây là kiểu tin tưởng gì vậy?
Phật nói nếu không có hoài nghi thế thì không có vấn đề tin tưởng.
Thế thì người ta đơn giản tin. Không có nhu cầu cho bất kì Krishna
nào nói, 'Hãy buông xuôi, hãy tin tưởng' - không có vấn đề. Nếu
Arjuna có niềm tin, thì anh ta có; nếu anh ta không có, thì không có
cách nào đem lại nó. Thế thì nhiều nhất Arjuna có thể chơi trò trình
diễn, giả vờ rằng mình tin. Nhưng tin tưởng không thể bị ép buộc.
Với những người có niềm tin tự nhiên, tự phát, không có vấn đề về
niềm tin - họ đơn giản tin. Họ không biết ngay cả tin tưởng là gì. Trẻ
nhỏ, chúng đơn giản tin. Nhưng một khi hoài nghi đi vào, tin tưởng
trở thành không thể được. Và hoài nghi phải đi vào; nó là một phần
của trưởng thành. Hoài nghi làm cho người ta trưởng thành.
