Nhưng ông ấy là nhà khoa học tới mức ông ấy sẽ không ép buộc cái
gì từ tâm trí mình lên thực tại. Ông ấy đơn giản phát biểu sự kiện.
Nếu nó mâu thuẫn, ông ấy nói, 'Có thể nó là mâu thuẫn đấy, nhưng
nó là thế.'
Đây là điều đang xảy ra trong khoa học hiện đại. Mới năm mươi
năm trước, khi các nhà khoa học đi vào cốt lõi bên trong nhất của
vật chất, họ đã rất phân vân, bởi vì điện tử hành xử theo cách rất phi
logic.
Bây giờ bạn không thể nào buộc các điện tử phải logic được, bạn
không thể gửi chúng tới đại học để học Aristotle và bạn không thể
bảo chúng, 'Các cậu hành xử phi logic lắm, hành xử như thế à! điều
này là không đúng.' Bạn không thể nói được điều đó. Nếu chúng
hành xử phi logic, thì chúng đang hành xử phi logic đấy! - bạn phải
hiểu nó, có thế thôi; chẳng thể làm được gì cả.
Và cái phi logic mới thực sự lớn lao, nó không phải là vấn đề bình
thường. Đôi khi cùng điện tử đó sẽ hành xử giống như sóng và đôi
khi nó sẽ hành xử như một lượng, như một hạt. Bây giờ hai điều này
là không thể được, chúng là phi Euclid và phi Aristotle - cứ dường
như những điện tử này không tin vào Euclid và Aristotle. Chúng
đang làm gì? Chúng chưa bao giờ biết tới Euclid sao?
Đó là hình học đơn giản, chúng ta tất cả đều đã học ở trong trường
phổ thông - rằng điểm không thể là đường thẳng và đường thẳng
không thể là điểm được. Đường thẳng là nhiều điểm được đặt cùng
nhau theo trình tự, cho nên một điểm không thể hành xử như một
đường được, bằng không thì toàn thể hình học sẽ bị rối loạn. Bạn
đặt một điểm và bạn đi vào buồng tắm, bạn quay lại và nó đã trở
thành một đường! Thế thì bạn sẽ làm gì?
Nhưng điều này đích xác là điều đang xảy ra trong cốt lõi bên trong
nhất của vật chất đấy. Bạn cứ quan sát và nó trông giống như một
điểm rồi bất thần nó là đường thẳng. Và cú nhảy lại tới mức bạn
chẳng thấy nó phát triển thành đường.
Trong khoảng thời gian này nó là điểm, trong khoảng thời gian khác
nó là đường - thậm chí không lớn lên thành đường, chỉ một cú
nhảy... bất thần thế, phi logic thế. Nếu nó phát triển dần, chúng ta có
thể hiểu điều đó nữa: có thể nó giống như hạt mầm, đâm chồi và trở
thành cái cây. Được đấy, chúng ta có thể hiểu. Trong khoảnh khắc
