do là tốt. Tự do là giá trị bản chất. Không có nhu cầu chứng minh
rằng tự do là tốt - tự do là tốt rồi, tự nó là tốt hiển nhiên. Mọi người
được sinh ra với ham muốn đó. Đó là lí do tại sao ở phương Đông
chúng ta gọi mục đích tối thượng là ‘tự do toàn bộ', moksha: nơi
ham muốn cố hữu được hoàn toàn đáp ứng và người ta không bị
giới hạn về bất kì loại nào. Người ta tuyệt đối tự do, tự do vô điều
kiện.
Mọi đứa trẻ được sinh ra với ham muốn cố hữu là được tự do, và
bây giờ ở mọi nơi đều có tù túng. Người mẹ nói, "Không làm cái này,
không làm cái kia, ngồi đây, không đi ra kia." Và đứa trẻ cảm thấy bị
lôi kéo, xô đẩy từ mọi nơi. Bây giờ, nếu người mẹ mà xấu, thì không
có mấy khó khăn; đứa trẻ có thể nghĩ rằng người mẹ là xấu và sâu
trong lòng nó có thể bắt đầu ghét mẹ. Đơn giản, đó là chuyện số học
- mẹ đang phá huỷ tự do của nó và nó ghét mẹ. Có thể, bởi các lí do
chính trị, nó không thể bày tỏ được điều đó, cho nên nó trở thành
nhà ngoại giao. Nó biết rằng mẹ là người đàn bà tồi tệ nhất trên thế
giới, nhưng nó cứ dẻo môi tán đồng.
Nhưng nếu người mẹ mà tốt thế thì vấn đề nảy sinh. Thế thì đứa trẻ
lúng túng để hình dung ra điều đó; người mẹ là tốt... và tự do là tốt:
"Bây giờ, nếu mẹ là tốt thế thì mình phải sai, và tự do của mình phải
sai. Nếu mình là tốt và tự do của mình là tốt, thế thì mẹ phải sai."
Bây giờ, nghĩ rằng người mẹ sai là không thể được - bởi vì bà ấy
thực sự tốt, và bà ấy cứ chăm sóc, yêu thương, và làm cả nghìn lẻ
một điều cho đứa trẻ. Người mẹ thực sự tốt, đứa trẻ biết rằng mẹ là
tốt. Cho nên chỉ có một khả năng để quyết định, và đó là: "Mình phải
sai. Mẹ là tốt, mình phải sai."
Một khi đứa trẻ bắt đầu nghĩ, "Mình phải sai," thì nó bắt đầu bác bỏ
bản thân mình. Tôi thường chẳng bao giờ bắt gặp một người chấp
nhận bản thân mình một cách toàn bộ. Và nếu bạn không chấp nhận
bản thân mình một cách toàn bộ thì bạn sẽ không bao giờ trưởng
thành - bởi vì trưởng thành là từ chấp nhận. Nếu bạn cứ bác bỏ bản
thân mình, bạn đang tạo ra chia chẻ. Bạn sẽ bị tinh thần phân liệt.
Phần mà bạn bác bỏ sẽ treo quanh cổ bạn như gánh nặng lớn, nỗi
buồn lớn, nỗi lo âu lớn, sự căng thẳng. Bạn không thể ném nó đi
được, bởi vì nó là một phần của bạn; nó không thể bị phân chia.
Nhiều nhất bạn có thể ném nó vào trong vô thức. Bạn có thể trở nên
không nhận biết về nó, bạn có thể quên mất nó, bạn có thể tin rằng
nó không có đó. Đó là cách vô thức được tạo ra.