sống là vậy. Nó không phải là thứ mang tính tâm trí, nó là kinh
nghiệm tồn tại của tôi. Tin cậy vào cuộc sống đi. Và nếu bạn tin cậy
vào cuộc sống, tôi gọi bạn là có tính tôn giáo. Tin cậy vào cuộc sống
là tin cậy vào Thượng đế. Thượng đế trở thành lí thuyết; khi bạn làm
tan biến lí thuyết đó thì chỉ cuộc sống là còn lại trong bí ẩn vô cùng
của nó, lung linh huyền ảo, bao quanh bạn bên trong và bên ngoài.
Và bạn là một phần của nó, một phần của niềm cực lạc.
"Cái gì quan trọng hơn," người hỏi này đã hỏi, "thực hành cuộc sống
hay lí thuyết?"
Thực hành được cần tới chỉ vì lí thuyết. Cuộc sống không cần thực
hành. Bạn đơn giản phải sống nó mà không nghiền ngẫm, không
đem tâm trí vào. Một khi bạn đem tâm trí vào bạn đã bắt đầu bóp
méo cuộc sống.
"Với một số người dốt nát như tôi, liệu có khả năng đạt tới chứng
ngộ không?"
Điều đó là có thể chỉ cho những người nhận ra dốt nát của mình -
bởi vì những người đó là những người hồn nhiên, người nhận ra dốt
nát của mình. Việc nhận ra dốt nát là chính cánh cửa dẫn tới chứng
ngộ. Nếu bạn nghĩ bạn biết, thế thì bạn sẽ bị ngăn cản.
Các nhà bác học chưa bao giờ trở nên chứng ngộ - họ không thể
thế được. Họ có quá nhiều tri thức. Họ giống như con lừa mang kinh
sách - đó là điều Jalaluddin Rumi đã nói. Và con lừa vẫn còn là con
lừa - dù nó có chở Koran trên lưng hay không thì cũng không thành
vấn đề. Bạn có thể mang kinh sách trong kí ức của mình, nhưng kí
ức không phải là tri thức. Ghi nhớ một điều không phải là biết nó.
Ghi nhớ một điều là cách để tránh việc biết nó. Điều đó rất rẻ mạt.
Máy tính có thể làm điều đó; không có gì mang tính con người về nó
cả, chẳng có gì đặc biệt. Máy tính có thể làm điều đó tốt hơn. Mọi
điều mà tâm trí có thể làm được thì máy tính có thể làm được tốt
hơn. Cho nên không có gì đặc biệt về nó cả, chẳng cái gì có tính con
người, chẳng cái gì có tính thiêng liêng. Nó là thứ máy móc.
Bạn có thể nhớ, bạn có thể ghi nhớ nhiều thông tin sẵn có, nhưng
điều đó sẽ không ích gì cho bạn cả. Bạn có thể trở thành cuốn từ
điển bách khoa toàn thư biết đi, như con lừa mang kinh Koran đó,
chừng nào bạn còn chưa trở nên nhận biết rằng cuộc sống là bí ẩn
để được sống, không phải là vấn đề để được giải quyết. Thế thì bạn
