Chương 11. Nhặt đá trên bãi biển cuộc sống
Phật nói:
Ta coi chức vị của vua và chúa chỉ như hạt bụi lơ lửng trong tia sáng
mặt trời. Ta coi kho báu kim loại và đá quí chỉ như gạch và đá. Ta coi
trang phục cầu kì lụa là chỉ như giẻ rách. Ta coi vũ trụ này nhỏ như
quả cây holila. Ta coi cái hồ anavatapta như giọt dầu người ta bôi
vào chân. Ta coi các phương pháp cứu rỗi đa dạng do chư phật dạy
như kho báu do trí tưởng tượng của họ tạo ra. Ta coi học thuyết siêu
việt của phật giáo như kim loại quí hay vải vô giá được thấy trong
giấc mơ. Ta coi giáo huấn của chư phật như hoa trời trước mắt ta. Ta
coi niết bàn như việc thức tỉnh khỏi giấc mơ ngày hay cơn ác mộng.
Ta coi cuộc tranh đấu giữa không chính thống và chính thống như
trò hề của sáu con rồng [huyền thoại]. Ta coi học thuyết về tính hệt
nhau như nền tảng tuyệt đối của thực tại.
Phật là người vô chính phủ vĩ đại nhất trong lịch sử nhân loại. Ông
ấy không tin vào bất kì qui tắc nào từ bên ngoài. Để giúp bạn trở nên
tự do với bên ngoài, ông ấy dạy bạn qui tắc bên trong, kỉ luật bên
trong. Một khi bạn đã học cách thức của kỉ luật bên trong, ông ấy có
đó, sẵn sàng để phá huỷ nữa - bởi vì hoặc bạn bị cai quản từ bên
ngoài hoặc từ bên trong. Bạn là nô lệ; tự do chỉ có khi không có qui
tắc.
Cho nên kỉ luật bên trong chỉ là một bước để thoát ra khỏi chi phối
bên ngoài của xã hội, của quốc gia, của quần chúng, văn minh, văn
hoá vân vân. Một khi bạn được tự do với chi phối bên ngoài, thế thì
Phật bắt đầu phá huỷ kỉ luật bên trong của bạn nữa. Đó là lí do tôi
gọi ông ấy là kẻ vô chính phủ vĩ đại nhất đã từng có. Đã từng có
những người dạy rằng không qui tắc bên ngoài nào nên tồn tại,
nhưng Phật một mình nêu giáo huấn rằng ngay cả qui tắc bên trong
cũng là một dạng của nô lệ, nô lệ tinh tế. Vô kỉ luật là kỉ luật của ông
ấy. Và khi một người tuyệt đối không có kỉ luật nào, thế thì có cái
đẹp - bởi vì thế thì có tự do. Thế thì người ta hành động một cách tự
phát; không theo bất kì qui tắc nào do người khác áp đặt hay do bản
thân mình áp đặt. Thế thì người ta đơn giản hành động từ cái không.
Thế thì đáp ứng là toàn bộ; không cái gì bị giữ lại, và không có ép