145
Chương 6:
Khích lệ -nâng cao lòng tự trọng, tự tin và động cơ cho trẻ
£Л
з
з
Ь
À
м
бÀ
Чǡе
Kiến thức
đề xuất
2
1. Việc có thật và cụ thể
Thường nhiều người lớn không để ý đến những hành vi tích cực, chỉ chú ý đến việc bắt lỗi, chú ý tới
hành vi tiêu cực của trẻ. Điều quan trọng là phải tìm ra được các hành vi đúng đắn, tích cực của trẻ để
củng cố. Ví dụ, nếu một trẻ khoảng 6, 7 tuổi viết chữ xấu thì khích lệ bằng cách tìm ra một điểm gì đó
trong bài viết để củng cố. Điểm này phải có thật và cụ thể. Ví dụ, bạn có thể nói một cách quan tâm và
dịu dàng: “Chữ X này con viết ngay ngắn và thẳng hàng đấy” hoặc “em đã kết hợp các câu rất hay”. Trẻ
sẽ ngắm nghía chữ hoặc câu mà bạn vừa khen ngợi, sẽ vui và tin tưởng, cảm thấy phấn khởi và đã rõ
phải viết thế nào cho đẹp vì đã có chữ mẫu. Điều quan trọng là thái độ và giọng nói của người lớn phải
chuyển tải được điều tích cực đó. Khích lệ đặc biệt quan trọng với những em học sinh gặp khó khăn,
ít thành công trong học tập. Những học sinh giỏi thường đã nhận được nhiều yếu tố củng cố tích cực
trước đó (được điểm cao, được cha mẹ và thầy cô hài lòng, được bạn bè trong lớp đánh giá tích cực...)
2. Cụ thể và gọi tên một
phẩm chất
Việc khen ngợi, khích lệ phải nhằm vào một việc
cụ thể, từ đó thể hiện một phẩm chất tốt cụ thể
của trẻ. Ví dụ: “Mẹ thích cách con giúp em gái. Con
vừa thể hiện sự đoàn kết, thương yêu, giúp đỡ
nhau”; “Em rất tốt khi đã không đánh lại bạn khi
bạn trêu chọc và chế nhạo em. Em rất mạnh mẽ
và bình tĩnh”.
Trẻ sẽ nhớ những phẩm chất mà bạn nói là
chúng đã có hay đã thể hiện. Điều này rất quan
trọng vì nó có thể giúp trẻ thay đổi suy nghĩ,
quan điểm của mình từ tiêu cực (như định
đánh trả khi bạn trêu chọc) sang tích cực (tự
trọng, bình tĩnh, kiên nhẫn).