hình của các vận động viên bóng bầu dục - thì các nhà khoa học không tìm
thấy nhiều chứng cứ về các năng lực tự nhiên lý giải cho thành công của các
chuyên gia. Chính sự tích lũy số giờ luyện tập có chủ đích theo năm tháng
mới có thể giải thích cho sự xuất chúng này.
Đây là điều mà tôi nhận thấy quan trọng về việc luyện tập có chủ đích: Nó
không hiển nhiên. Ngoài những lĩnh vực như cờ vua, âm nhạc và thể thao
chuyên nghiệp - có cấu trúc cạnh tranh và chế độ luyện tập rõ ràng - rất ít
người tham gia vào những lĩnh vực khác có sự tương đồng trong cách cải
thiện kỹ năng này. Như Ericsson giải thích, “Hầu hết mọi người khi khởi đầu
sự nghiệp của mình… đều thay đổi hành vi của họ và cải thiện hiệu suất làm
việc trong một khoảng thời gian giới hạn cho đến khi họ chạm đến ngưỡng
chấp nhận được. Tuy nhiên, bắt đầu từ điểm này trở đi, thì sự phát triển gần
như là không dự đoán được và số năm làm việc… là một yếu tố dự đoán tồi
tệ về hiệu suất đạt được.“Nói cách khác, nếu bạn chỉ đến công ty và làm
việc chăm chỉ, bạn sẽ nhanh chóng chạm đến ngưỡng ổn định mà kể từ
đó trở đi bạn không thể tốt hơn được. Đây là điều xảy đến với tôi trong
việc chơi ghi-ta, với những kỳ thủ quanh quẩn trong các giải thi đấu, và với
các nhân viên trí thức làm việc chăm chỉ nhiều giờ: Tất cả chúng tôi đều
chạm ngưỡng ổn định.
Lần đầu tiên khi tiếp xúc với công trình nghiên cứu của Ericsson và
Charness, tôi đã giật mình khi nghe khám phá của họ. Nó cho tôi thấy rằng
trong đa số các loại công việc - tức là những công việc không có một triết lý
luyện tập cụ thể - hầu hết mọi người đều bị mắc kẹt. Điều này dẫn tới một
chuyện thú vị. Giả sử bạn là một nhân viên trí thức, một lĩnh vực không có
triết lý luyện tập cụ thể. Nếu bạn phát hiện ra cách đưa việc luyện tập có chủ
đích vào cuộc sống, bạn có khả năng vượt qua các đồng nghiệp về mặt giá
trị, vì lúc này gần như chỉ có bạn là đang cố gắng giỏi hơn một cách có hệ
thống. Nghĩa là, luyện tập có chủ đích có thể là bí quyết để bạn nhanh chóng
trở nên giỏi đến mức không ai có thể phớt lờ bạn.
