đảo. Thứ hai, trên thực tế dân số Hồi giáo ở vùng phía nam quần đảo
hưởng độc lập cho đến gần những năm cuối của chế độ thực dân Tây
Ban Nha.
Thứ ba, và cũng có ý nghĩa lớn nhất, đặc thù trong hoạt
động thương mại hóa nông nghiệp dưới chế độ thực dân ở thế kỷ XIX
“làm nổi lên một giai cấp mới... giới địa chủ tương đối tách biệt với bộ
máy quan liêu.” Tầng lớp tinh hoa cấp tỉnh này có nền tảng kinh tế
vững chắc ngoài phạm vi nhà nước trung ương.
Khi “chủ nghĩa đế quốc mới” quét khắp toàn cầu, cả triều đại
Joseon và chế độ thực dân Tây Ban Nha đều bị xóa sổ bởi hai cường
quốc công nghiệp đang lên, Nhật Bản và Hoa Kỳ. Ở mỗi trường hợp,
các nước thực dân mới đã thành lập nền tảng cho nền chính trị vững
chắc, kết nạp thành công các nhóm tinh hoa vào cấu trúc thực dân,
đồng thời thông qua đó đem đến sự biến đổi to lớn ở các nhà nước lệ
thuộc và ở quan hệ nhà nước-xã hội. Tuy nhiên cũng có những sự khác
biệt đáng kể ở đặc trưng mà mỗi nhà nước thực dân được thiết lập
trong mỗi trường hợp.
Khi Nhật Bản thực dân hóa Hàn Quốc thông qua bộ máy quan liêu
đồ sộ, mang tính cưỡng bức do người Nhật thống trị, quyền lực của
tầng lớp yangban bị suy giảm trầm trọng trong lĩnh vực chính trị
nhưng vẫn giữ nguyên ảnh hưởng to lớn trong nền kinh tế nông
nghiệp. Người Nhật dần thúc đẩy quá trình chuyển đổi kinh tế mà theo
góc nhìn so sánh có thể được xem là nghịch lý: công nghiệp hóa thực
dân. Trong quá trình đi từ trên xuống này, với sự cổ vũ của các thể chế
tài chính thực dân phức tạp mới, vốn đầu tư của Nhật (của cả nhà nước
và zaibatsu) chi phối hoàn toàn còn các doanh nghiệp Hàn Quốc trở
nên bé nhỏ. Do đó, trong số giới quý tộc Hàn Quốc được hưởng quyền
lực kinh tế khổng lồ, thành phần chủ yếu là giới địa chủ; giới này bị
gọi là “cộng tác viên với Nhật” và trở thành “mục tiêu của lòng thù
hận quốc gia sâu sắc.”
Chế độ thực dân Mỹ ở Philippin được thiết lập sau thất bại nhanh
chóng của người Tây Ban Nha và trong cao trào của cuộc chiến tranh
