Chiếc xe tải chạy vào sân trường và chúng tôi nghỉ lại cho tới sáng trong
các phòng học. Lúc đấy tôi đói như cào. Tôi lấy theo hai người lính (các sĩ
quan bị cấm đi ra ngoài một mình) và đi kiếm một nhà hàng. Chúng tôi
mau chóng tìm thấy một cái bar nhỏ dưới tầng hầm với cửa sổ sáng rực và
dàn nhạc đang chơi. Vừa thấy ba người chúng tôi mặc quân phục, đội mũ
sắt, đi ủng có gắn đinh thúc ngựa và mang vũ khí bước vào chỗ sảnh đón,
một cơn chấn động nhẹ xảy ra. Dàn nhạc ngừng chơi. Vài thực khách sợ
hãi đứng dậy. Có lẽ đây là lần đầu trong đời họ nhìn thấy những người Xô
viết. Tôi lịch sự chào mọi người và đề nghị dàn nhạc tiếp tục chơi. Những
người trong quán tò mò theo dõi chúng tôi. Chủ quán đứng sau quầy bar,
một người to béo mặc bộ vest không cài khuy với điếu xì gà trên miệng.
Tôi thấy mình như đang đóng trong một cuốn phim về thời trước Cách
mạng. “Vodka hay rượu snap?” - ông béo hỏi tôi. “Không,” – tôi trả lời –
“cho ba cà phê và ba sandwich.” Đồng hồ của tôi đã là 12 giờ, nhưng cái
đồng hồ to mặt tròn trên quầy bar mới chỉ có 10 giờ. Tôi không nhận ra
ngay sự khác biệt về thời gian nên ngạc nhiên bảo chủ quán rằng hiện đã 12
giờ rồi. Ông ta mỉm cười, nhấc điếu xì gà khỏi miệng và kiêu ngạo đáp lời
tôi: “Chúng tôi thuộc Châu Âu !” Tại đất nước Ba Lan Bạch vệ khốn khổ
đồng hồ chỉ lấy theo giờ London. “Lúc này ông nên chỉnh lại đồng hồ theo
giờ Maskva,” – Tôi đáp lại. Người chủ quán nhún vai như thể nói “Chúng
tôi sẽ xem lại.” Sau khi uống xong cà phê và thanh toán tiền, chúng tôi rời
“những người Châu Âu” đấy.
Tới đây tôi xin phép lạc đề một chút để kể lại một giai thoại khác xảy
ra nhiều năm sau Chiến tranh Vệ quốc, khi nước Ba Lan đã được tái thiết
và Nguyên soái Xô viết Rokossovskiy, một người gốc Ba Lan, được chỉ
định làm Tổng chỉ huy quân đội Ba Lan. Ông tới Ba Lan. Đầu tiên ông
được cho tham quan Varsava và một vị tướng Ba Lan hỏi ông : “Thưa ngài
Nguyên soái, ngài có thích Châu Âu không ?” Nguyên soái đã trả lời : “Rõ
ràng ông không rành địa lý học.”
