Một số bà dường như không tin vào thông dịch viên nên đã dừng điệu
bộ động tác diễn tả để thu hút sự chú ý của tôi. Họ chìa bàn tay không ra để
chứng tỏ họ không có gì cả, họ chỉ vào đám trẻ bẩn thiểu hoặc chỉ vào bụng
và nhăn nhó mặt mày làm vẻ đáng thương hại để thể hiện những gì mà họ
đang chịu đựng. Một bà túm tay áo tôi, kéo tôi đi vài mét, chỉ vào một đống
quần áo và những chiếc nồi đen xì rồi nói: “Đây là tất cả những gì tôi có
thể mang theo”.
Trong số người tụ tập ở khu nền xi măng, có vài người đang đứng nhìn
với đôi mắt đờ đẫn và miệng há ra. Tôi hỏi một bà về những người này, bà
ta nói: “Anh này đang lên cơn sốt. Nhiều người khác cũng bị sốt”. Bà ta lắc
đầu và nói: “Bây giờ mà bị sốt là khổ lắm”.
Một số người khác không quan tâm đến sự hiện diện của tôi. Một bà
mẹ trẻ đi chân đất đang khom lưng cúi xuống đám con, quay lưng lại, cặp
mắt giận dữ và sầu khổ khi nghe tôi muốn nói chuyện với bà qua thông
dịch viên.
Bọn trẻ từ các lều lân cận đã hoà nhập với những người mới đến và
chúng tỏ ra rất bạo dạn. Với thái độ giống như phần lớn trẻ em đã sống gần
lính Mỹ trong thời gian dài, chúng thọc tay vào túi tôi và la to “Nào, nào,
có gì làm kỷ niệm không nào?” (nghĩa thực tế là “Cho tôi cái gì ăn đi!”)
hoặc “kẹo cao su, kẹo cao su” hoặc chỉ nói “ô kê”. Bốn đứa trẻ từ vùng
Chóp Vum mà tôi tìm cách nói chuyện đã vụt bỏ đi, khi tôi đi theo chúng
chúng không thèm nhìn tôi.
Sau khi tôi nói chuyện với người dân từ Thạnh Phước, một người đàn
ông trung niên mặc bộ đồ đen sạch sẽ đã tìm đến tôi, ông ta tự giới thiệu là
cựu mục sư của một trong hai ngôi nhà thờ đã bị ném bom. Ông ta cho biết
đã rời Thạnh Phước trước đó một năm rưỡi và bây giờ đến khu tập kết này
để giúp định cư những người dân mới đến đây. Ông ta giải thích, một ngôi
nhà thờ là của Thiên Chúa giáo, ngôi nhà thờ kia của đạo Tin Lành. Người
dân Thạnh Phước đã tự mình xây hai nhà thờ này từ một thập kỷ trước theo
sự chỉ đạo của đoàn truyền giáo từ Sài Gòn đến – những người đã tạo điều
kiện để họ có nguyên vật liệu xây dựng.
