cỏ lác cỏ năn và cá lia thia. Tối gò lưng gập mặt lợp nón khâu nón
đến nửa đêm, vùi mặt trong đống lá nón dưới chân đàn em ngủ như
chết. Ba giờ sáng bò dậy nấu nước cho cha, hâm cháo cho em, dọn
nhà quét sân giặt giũ áo quần... Sáu giờ sáng lại đội chồng nón ra
chợ. Một ngày của mạ tôi là vậy, chưa một lần bà ngước lên tự hỏi rồi
đời mình sẽ ra sao, chồng con rồi sẽ thế nào.
Một lần đang bữa cơm ông ngoại chợt nhìn mạ tôi chăm chăm,
nói mi biết thằng Vũ con ông cu Cuông không Thu? Mạ tôi lườm ông
ngoại rồi thở hắt, nói thôi đi bọ ơi, hỏi chi hỏi lắm. Câu hỏi đã quá
nhàm khiến mạ tôi phát chán, từ năm 17 tuổi bà đã nghe ông ngoại
hỏi vậy rồi, từ bấy đến khi bà 25 tuổi ông ngoại đã hỏi đi hỏi lại hàng
trăm lần. Có lẽ đó không phải là câu hỏi, đó là sự tiếc nuối.
Ông cu Cuông là ông nội tôi, người bạn nối khố chí thân của ông
ngoại tôi. Ông bà nội tôi thuộc dân xóm Dừa, nghèo hèn chẳng khác
gì ông bà ngoại. Họ đã hẹn với nhau trong cả đống con cái của hai
nhà nhất định phải có một đôi thành vợ thành chồng, đó là thằng Vũ
(ba tôi) và con Thu (mạ tôi). Hẹn hò chưa được bao lâu thì ông bà nội
tôi bị chết bom, bốn đứa con được người anh ruột là ông bác Vĩ đem
về nuôi cho ăn học rất tử tế, nhanh chóng biến họ thành công tử, tiểu
thư giàu sang phú quý, nhất là ba tôi được ông bác Vĩ chọn làm con
nối dõi thì niềm hy vọng mong manh của ông ngoại tôi cũng tắt ngúm
luôn. Thỉnh thoảng ông ngoại tôi vẫn kể lại lời hứa hẹn năm xưa, mạ
tôi không buồn nghe, thường bỏ ra sau nhà khóc, bà thấy nhục hơn là
nuối tiếc.
Cơm xong mạ tôi bưng mâm đi ra giếng, vừa ra tới cửa ông ngoại
tôi gọi giật, nói Thu, đứng lại bọ nói. Mạ tôi ngạc nhiên nhìn ông
ngoại. Ông ngoại làm bộ như không có gì quan trọng, nói chiều ni
ông Vĩ tới nhà, té ra trước khi chết ông Cuông có nhắn lại cho ông Vĩ
lời hẹn của tụi tao, rứa mới hay chơ!
