những cây cầu bắc qua sông, tuồng như chúng nằm ngoài những giấc
mơ đẹp nhất của mình. Từ thủa thanh niên trai tráng cho đến tuổi về
già, chưa khi nào mình dám nghĩ sẽ có một ngày cầu được bắc qua
sông Gianh.
Đúng vậy. Từ bao đời nay người sông Gianh chỉ khát một cây cầu,
khát khao cháy bỏng nhưng ít ai dám mơ tới. Sông Gianh sâu và rộng,
mùa nước lũ vô cùng dữ dằn, làm sao có thể mơ đến một cây cầu?
1700 năm nay, kể từ khi người sông Gianh có mặt, qua sông vẫn chỉ
những con đò, đến mùa nước lũ thì những con đò cũng vắng. Ngay
bến phà Gianh nối đường Quốc lộ 1, những con phà cũng phải cắm
sào neo bến không dám qua. Xe và người nối dài hàng cây số hai bờ
sông chờ nước rặc luôn xảy ra ngày này qua ngày khác, năm này sang
năm khác, đời này sang đời khác. Rất nhiều khi mình đã đến bên này
sông, chỉ cần 10 phút xe hơi là về quê mà phải ăn chực nằm chờ trắng
ngày thâu đêm.
Đôi khi mình ngồi buồn thiu bên trên bờ đê nhìn dòng sông cuồn
cuộn chảy, nghĩ bụng dòng sông như tính khí người sông Gianh, khi
hiền như đất khi giận dữ như nước lũ; nghĩ bụng có lẽ hơn trăm năm
(1627-1775) chúa Trịnh không thu phục được chúa Nguyễn cũng vì
sông Gianh rộng quá, sâu quá, dữ dội quá chăng; nghĩ bụng không
biết bằng cách nào Quang Trung đưa được đàn voi trận qua sông kịp
ra thành Thăng Long đại phá quân Thanh năm Kỉ Dậu (1779). Tất cả
đều có thể, nhưng chiếc cầu bắc qua sông thì không thể, không chỉ có
mình nghĩ thế, mấy vạn dân hai bờ sông có lẽ cũng nghĩ như mình.
Chẳng ngờ một ngày đẹp trời cuối thế kỉ 20, cầu đã bắc qua sông,
chấm dứt cơn khát 1700 năm của những người dân quê mình, quả
thực còn hơn một giấc mơ. Bây giờ không chỉ một cây cầu mà có đến
9 cây cầu, ngoài cầu chính nối đường quốc lộ 1, gọi là cầu Gianh, còn
có bảy cây cầu nữa, đó là cầu Đá Nện, cầu Cà Tang, cầu Chợ Gát, cầu
