Thăng Long. Tết năm ấy diễn ra trận tốc chiến tốc thắng
Ngọc Hồi - Đống Đa, tướng giặc Tôn Sĩ Nghị phải bỏ cả ấn
tín, cưỡi ngựa chạy trốn về nước.
Vào thời Pháp thuộc, vua Hàm Nghi rời kinh đô lên
căn cứ Tân Sở, Quảng Bình phát chiếu cần Vương. Nhà
vua được núi rừng che chở, nên mặc dù giặc Pháp ra sức
lùng sục, phải ba năm sau, mà cũng phải có kẻ phản bội,
chúng mới bắt được vua.
Phan Đình Phùng lấy miền núi Hương Khê, Vũ Quang
hiểm yếu tiến hành cuộc khởi nghĩa kéo dài 10 năm, gây
nhiều tổn hại cho quân Pháp.
Dựa vào núi rừng Yên Thế, dù không mấy cách xa Hà
Nội, Hoàng Hoa Thám đã tung hoành kháng chiến suốt ba
mươi năm ròng quân Pháp mới dẹp nổi, khiến chúng khiếp
uy phải gọi ông là "hùm xám".
Đến thời cách mạng, vùng núi rừng Bắc Sơn (Lạng Sơn)
và Nguyên Bình (Cao Bằng) là nơi ra đời của Cứu quốc
quân và Đội Việt Nam tuyên truyền Giải phóng quân - tiền
thân của Quân đội nhân dân Việt Nam. Hang Pác Bó và
vùng núi Cao Bằng là nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh trở về lãnh
đạo phong trào Việt Minh giành độc lập cho đất nước.
Tại núi rừng Tân Trào, Tuyên Quang, Quốc dân đại hội
đã thành lập Chính phủ lâm thời và phát lệnh Tổng khởi
nghĩa Tháng Tám 1945.
Khi quân Pháp quay lại xâm lược nước ta, núi rừng Việt
IV
38