Bắc trở thành "thủ đô gió ngàn" và là nơi "rừng che bộ đội,
rừng vây quân thù" (Tố Hữu).
Bộ đội Tây tiến hành quân lên miền Tây Bắc núi non
trùng điệp:
D ốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây, súng ngửi trời.
[Tây tiến - Thơ Quang Dũng)
Năm 1954, quân ta mở chiến dịch Điện Biên Phủ lịch
sử. Cùng với hàng vạn dân quân tải đạn, tải lương ra mặt
trận, các chiến sĩ pháo binh đã "kéo pháo vào, kéo pháo
ra" trên những sườn núi cheo leo, hẻm vực sâu hun hút. Họ
cất tiếng hò:
Hò dô ta nào... kéo pháo ta vượt qua đèo...
Hò dô ta nào... kéo pháo ta vượt qua núi...
D ốc núi cao cao nhưng lòng quyết tâm còn cao
hơn núi.
Vực sâu thăm thẳm, vực nào sâu bằng c h í căm thù.
Từ những triền đồi cao pháo ta nã thẳng vào căn cứ
quân Pháp trong lòng chảo Mường Thanh.
Trong cuộc kháng chiến chống Mĩ, đường mòn len lỏi
dọc Trường Sơn là tuyến đường huyết mạch để từng đoàn
quân ta tiến vào miền Nam. Núi rừng che chở cho bộ đội,
xe cộ, lương thực, khí tài thoát khỏi bom đạn của máy bay
Mĩ. Con đường ấy mang tên Đường mòn Hồ Chí Minh
huyền thoại.
