Hoạt động núi lửa diễn ra vào thời kì Neogen hầu như
đã vùi lấp toàn bộ các đá hoa cương và đá kết tinh dưới sâu
vài chục cho đến cả trăm mét. Các núi lửa này đã tắt từ
rất lâu, nhưng vẫn còn lưu lại đây đó những núi hình chóp
nón đặc trưng, thậm chí có nơi trên đỉnh còn gặp những hồ
nước tròn vành vạnh - di tích của miệng núi lửa xa xưa. Đá
bazan bị phong hóa thành loại đất đỏ sẫm.
- Cao nguyên Đăk Lăkihấp hơn, có độ cao trung bình
400 - 500 m. Đây là cao nguyên rộng lớn và trù phú nhất
Tây Nguyên với thành phố trung tâm là Buôn Ma Thuật.
Địa hình cao nguyên này tương đối ít bị chia cắt. Những
dòng sông chảy quanh co hiền hòa, hai bên bờ mọc lên
những buôn làng của đồng bào Ê Đê. Trên cao nguyên có
nhiều hồ nước tự nhiên, trong đó hồ Lăk ở phía nam có diện
tích lớn gấp đôi hồ Tây ở Hà Nội, chĩ đứng sau hồ Ba Bể.
Rừng tự nhiên cũng còn lại khá nhiều. Bản Đôn hiện nay là
nơi duy nhất còn bảo tồn được đàn voi đã thuần hóa.
Bề mặt cao nguyên được phủ một lớp đất đỏ phì nhiêu
phong hóa từ đá bazan do núi lửa phun trào, rất thích hợp
với cây cà phê vốn là loài cây di thực từ Nam Mĩ. Vì thế
Buôn Ma Thuột đã trở thành "thủ phủ cà phê", và "Cà phê
Buôn Ma Thuột" giờ là một thương hiệu nổi tiếng thế giới.
Sản phẩm phong hóa của đá bazan cũng chính là
quặng bauxit, có trữ lượng rất lớn mà việc khai thác đang là
chủ đề gây tranh cãi ở nước ta.