tế quốc gia. Qui trình này lại đảo ngược trong nền kinh tế toàn cầu. Thị trường tài
chính toàn cầu là thí dụ sinh động nhất nhưng cũng đang xảy ra trong các lãnh
vực khác. Không ai có thể ngăn chặn nạn di dân bất hợp pháp. Hàng triệu người
di chuyển khi họ cảm thấy muốn ra đi và trong quá trình này ý nghĩa quốc gia lu
mờ dần. Một quốc gia không thể kiểm soát nổi biên giới của mình thì theo một ý
nghĩa cơ bản nào đó không còn là một quốc gia thực tế nữa. Hình ảnh khiêu dâm
được sản xuất và truyền qua mạng điện tử từ một nơi nào đó không bị cấm đoán
và các chính phủ quốc gia không thể ép buộc công dân của mình theo một tiêu
chuẩn đạo đức nào đó.
Các quốc gia đang tham gia vào cuộc chơi. Từ Cộng hòa Liên bang Xô Viết
cũ, 15 quốc gia đã xuất hiện. Tiệp Khắc cũng chia đôi. Nam Tư biến thành 5 và
có thể là 7 nước khác nhau. Người Anh cho người Scotland được độc lập phần
nào. Người vùng Basque và Catalan muốn độc lập từ Tây Ban Nha. Dân miền
Bắc nước Ý muốn hất cẳng dân miền Nam ra khỏi nước Ý. Canada tranh luận
không mệt mỏi về việc trao độc lập cho tỉnh Quebec.
Indonesia có lẽ sẽ không bao giờ là một nước toàn vẹn. Trước đây là hàng
ngàn đảo độc lập bị người Hà Lan chinh phục và biến thành thuộc địa gọi là Tây
Ấn và sau đó do hai nhà độc tài quân phiệt cai trị. Sự tan rã về kinh tế đã kéo theo
sự tan rã về chính trị và không có gì hàn gắn lại được.
Biên giới sẽ được dời đổi khắp nơi tại châu Phi. Hàng chục nghìn nhóm chủng
tộc khác nhau không bao giờ có thể sống chung trên một số nước được phân chia
do sự gặp nhau bất đắc dĩ của hai quân đội Anh và Pháp trong thế kỷ thứ 19.
Người Anh đã thống nhất Ấn Độ và nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung của chủ
nghĩa xã hội đã giữ họ lại với nhau sau khi người Anh ra đi, nhưng bây giờ cái gì
sẽ giữ họ lại với nhau đây? Tại sao các vùng giàu có lại bị các vùng lạc hậu ngăn
cản? Các lãnh chúa kinh tế rất có thể sẽ xuất hiện cũng giống như các lãnh chúa
chính trị bị người Anh chinh phục vài thế kỷ trước. Trong khi đó, các quốc gia
truyền thống tại châu Âu đang biến mất. Mười một nước đã hợp thành một. Các
quốc gia không có tiền tệ riêng không hẳn hoàn toàn độc lập. Bốn thành viên còn
lại của Liên minh Kinh tế châu Âu sẽ tham gia - sớm hơn thay vì chờ đợi. Các
quốc gia Đông Âu đang gõ cửa. Các bước tiếp theo trong tương lai như hợp nhất
về thuế đang được thảo luận sẽ làm cho các thành viên không còn là một quốc gia
thật sự. Hợp Chúng Quốc Châu Âu rất có thể là một thực tế vào cuối thế kỷ tới.