Khi phạm vi, ảnh hưởng và quyền hạn của chính quyền quốc gia thu hẹp, vai
trò của các công ty toàn cầu mở rộng. Càng ngày chúng càng có thể làm cho
nước này đối đầu với nước khác. Các đại công ty toàn cầu đặt nhà máy tại nước
nào cho chúng những thuận lợi cao nhất về tiền mặt thanh toán, về trợ cấp phí
tổn, và giảm thuế (thí dụ Israel mua một nhà máy bán dẫn của Intel).
Các công ty, tương tự như các quốc gia, cũng tham gia vào cuộc chơi. Các
cuộc sáp nhập (2.400 tỷ đô la trong năm 1998) to gấp 5 lần so với năm 1990 và
cao hơn năm có kỷ lục cao nhất trước đó (1997) đến 50%, với nhiều cuộc sáp
nhập vượt biên giới và trong phạm vi châu Âu ngày càng nhanh hơn. Chín trong
mười cuộc sáp nhập lớn nhất từ trước đến nay được thực hiện trong năm 1998.
Cuộc thứ 10 thực hiện trong năm 1997. Mercedes mua lại Chrysler; Deutsche
Bank mua lại Bankers Trust. Các công ty mới này là công ty Đức, công ty Mỹ
hay công ty toàn cầu? Tất nhiên, câu trả lời là toàn cầu. Các công ty toàn cầu mới
xuất hiện to hơn chưa từng thấy so với các công ty quốc gia. Giá trị thị trường
của công ty lớn nhất thế giới trong năm 1990 (Công ty điện thoại Nhật Bản -
Nippon Telephone, một công ty quốc gia) chưa thấm vào đâu để có thể xếp vào
hàng 10 công ty lớn nhất thế giới trong năm 1998.
Trong khi đó, xu hướng thu gọn đang thịnh hành. Chẳng hạn như Công ty
Siemens, trong thập kỷ trước không bao giờ nghĩ đến việc bán đi bất kỳ bộ phận
nào, đã bán đi các hoạt động không quan trọng để tập trung vào các hoạt động
chủ yếu. Công ty Shell thuộc Hoàng gia Hà Lan muốn bán đi 40% các hoạt động
hóa chất; Deutsche Bank chuyển nhượng 28 tỷ đô la quyền sở hữu công nghiệp.
Công nhân lúc đi ngủ còn làm cho công ty này và khi thức giấc lại làm cho một
công ty khác rồi. Họ không phải là người nô lệ vì họ có thể bỏ việc không làm
cho ông chủ mới nhưng lại giống như những người nô lệ, họ bị bán đi mà không
ai màng xin phép trước.
Ngày càng có ít người chấp nhận rủi ro để khám phá môi trường mới chưa
từng biết đến. Trong khi quốc gia và công ty ngày càng nhiều, làm thế nào một cá
nhân tham gia vào trò chơi kinh tế có một mức độ vừa thành công lẫn an toàn?
Tôi thuộc nhóm nào đây? Nước tôi và chủ tôi đang nhanh chóng mất đi khả năng
và sự sẵn sàng giúp đỡ tôi. Tôi tham gia vào trò chơi này thế nào đây?
