ba mươi phút, thì sẽ cho mọi người cảm giác thời gian quá dài' cảm thấy đi
làm mất nhiều thời gian quá. Nhưng chỉ đổi thời gian thành 90 phút, trong
nhịp điệu cuộc sống lấy phút làm đơn vị, thì sẽ cảm thấy 90 phút không
phải là quãng thời gian dài. Bất kể là "Kỹ xảo giảm pháp" hay "Kỹ xảo đổi
phép tính", kỳ thực đều không thay đổi con số, chỉ là vận dụng kỹ xảo tâm
lý vô cùng khéo léo mà thôi.
25. Cách hỏi sẽ chi phối câu trả lời
Giáo sư trường đại học Narishiro, nhà tâm lý học xã hội nổi tiếng
Horikawa đã từng làm một cuộc thực nghiệm lý thú về tâm lý con người.
Đối tượng của cuộc thực nghiệm là nhiều cảnh sát hình sự ít có tiếng tăm.
Tại cuộc thực nghiệm, ông cho họ xem bức ảnh chụp một chiếc tàu
điện chợ và một chiếc xe tải đâm vào nhau, đồng thời bảo họ nhớ kỹ chi
tiết cảnh đã nhìn thấy. Sau khi xem một lát rồi, ông hỏi "Có tất cả mấy
người thò đầu qua cửa tàu điện chợ?" và một câu hỏi khác. "có hai hay ba
kiện hàng rơi từ thùng xe tải xuống đường?" tất nhiên cách hỏi này, tức
cách hỏi những việc chưa từng xảy ra và chưa từng có này khá là độc đáo.
Cũng chính là nói không có một ai thò đầu ra ngoài, không có kiện
hàng nào rơi từ ô-tô xuống nhưng không một ai khám phá ra mẹo hỏi này
cả. Câu trả lời đều là "ba người", hoặc "hai kiện hàng".v.v...
Ông Horikawa gọi hiện tượng bị lừa của các cảnh sát này là "Gợi ý
sai", để chứng minh là cách hỏi chi phối câu trả lời như thế nào. Vậy thì
điều gì dẫn tới sự nhầm lẫn khi trả lời như vậy? Nguyên nhân là lúc đó tâm
lý của chúng ta bắt đầu hoạt động một cơ chế chống đỡ mãnh liệt, tức
chống lại việc phủ định những sự việc mà hai bên đều đã hiểu rõ.
Nếu phủ định những gì mà hai bên cùng biết về nó, thì có thể phá vỡ
cơ bản tâm lý tín nhiệm của việc cùng biết về nó. Do đó, trong trường hợp
