Một hôm, ngồi trên boong tàu, Samet đang dùng chiếc lược sắt của
mình chải mớ tóc rối tung trước gió cho Xuyzan thì con bé hỏi anh:
- Anh Giăng ơi, rồi cũng có người cho em một bông hồng vàng chứ?
- Rất có thể, - Samet trả lời. - Rồi cũng sẽ có một thằng dở hơi nào đó
cho em, Xuyzan ạ! Trong đại đội anh có một chú lính gầy nhom. Thằng cha
thật tốt số lạ lùng. Hắn nhặt được trên chiến trường một chiếc hàm giả gẫy,
bằng vàng. Cả đại đội bèn bán đi lấy tiền nhậu. Chuyện đó xảy ra hồi chiến
tranh An Nam. Các chàng pháo thủ say rượu mới lấy súng cối bắn chơi cho
vui, đạn rơi vào miệng núi lửa đã tắt, nổ tung trong đó, và bị bất ngờ cú này,
núi lửa liền thở phì phì và phun lại. Có trời biết tên cái núi lửa đó là gì.
Hình như Kraka-Taka thì phải. Nó phun mới dữ làm sao! Bốn chục người
dân bản xứ đang yên lành lăn cổ ra chết. Chỉ vì một cái hàm giả hỏng mà
ngần ấy người toi mạng, thật quá quẩn! Về sau mới biết ra cái hàm răng ấy
là của chính ông đại tá đơn vị anh đánh rơi. Vụ này rồi sau cũng được dẹp
đi – uy tín của quân đội trên hết mà. Còn bọn anh thì chuyến ấy say bí tỉ.
- Chuyện ấy xảy ra ở đâu hả anh? – Xuyzan nghi ngờ hỏi.
- Anh đã nói rồi mà, ở tận nước An Nam, tận Đông Dương cơ. Ở đấy
đại dương bùng bùng lửa cháy, chẳng khác gì dưới địa ngục, còn những con
sứa thì giống như những cái váy viền đăng ten của vũ nữ. Ở đấy lại còn ẩm
ướt nữa chứ, đến nỗi chỉ một đêm thôi, nấm đã mọc lên trong ủng bọn anh.
Anh mà nói dối thì xin cứ treo cổ anh lên.
Trước đó Samet đã nghe nhiều chuyện bịa đặt của lính tráng, nhưng
riêng anh, anh chưa từng bịa chuyện bao giờ. Không phải anh không biết
tưởng tượng, chẳng qua anh chưa bao giờ thấy cần phải làm như vậy. Còn
giờ đây anh coi việc làm vui cho Xuyzan là một bổn phận thiêng liêng.
Samet đưa Xuyzan đến Ruăng và trao tận tay cho bác gái nó – một
người đàn bà cao lớn, có đôi môi tái nhợt và mím chặt. Bà ta đeo hạt cườm
