của những tu sĩ ngày đó thật xuất chúng bởi hoàn cảnh bắt buộc họ phải kham
nhẫn như vậy.
Thời bây giờ, những hoàn cảnh thì bắt chúng ta theo hướng ngược lại. Thời
xưa người ta đi chân trần; rồi đi bằng xe bò, rồi bây giờ thì đi bằng xe máy, xe
hơi. Ý muốn và kỳ vọng tăng lên, đến nỗi bây giờ đi xe hơi không có máy lạnh
người ta cũng không thèm đi, không thể đi được nếu không có máy lạnh! Đức
hạnh kiên nhẫn và chịu khổ xưa kia bây giờ cứ yếu dần đi. Những chuẩn mực về
thiền tập cũng càng ngày càng lỏng lẻo, ít nghiêm hơn, đến nỗi ngày nay nhiều
người thiền cứ làm theo ý kiến và ý muốn của riêng mình. Khi những trưởng lão
kể về cảnh tu hành ngày xưa, họ nghe cứ như nghe chuyện cổ tích hay thần thoại
vậy. Họ nghe một cách hờ hững và họ chẳng hiểu gì. Những chuyện ngày xưa
chẳng thấm vào tai người tu thời bây giờ!
Nếu chúng ta muốn tu tập theo truyền thống của người xưa, mỗi tu sĩ phải ở
học tu với sư phụ của mình ít nhất năm năm. Một số ngày phải im lặng, không
nói chuyện với bất cứ ai. Đừng để mình mở miệng nói nhiều. Đừng đọc sách!
Hãy đọc trái tim (tâm) mình. Ví dụ ở chùa Wat Pah Pong. Ngày nay có nhiều sinh
viên đã học xong đại học đến đây xin thọ giới để tu. Tôi cố ngăn việc họ đã đến
đây những cứ tiêu phí thời giờ vào việc đọc kinh sách giáo lý, họ cứ luôn luôn
đọc kinh sách. Họ đã có quá nhiều cơ hội đọc sách, nhưng hiếm khi họ đọc cái
tâm của mình. Vậy khi họ đến đây để tu theo truyền thống tu thiền của Thái Lan
thì họ phải nên đóng hết sách vở, cẩm nang. Trong khi họ thọ giới để tu tập, họ có
cơ hội tuyệt vời để đọc cái tâm mình.
Lắng nghe trái tim mình thật là một điều thú vị. (Thiền sư thường dùng
nghĩa trái tim và tâm là một). Cái tâm chưa được tu tập cứ chạy lăng xăng, lòng
vòng theo những thói quen (tập khí) chưa được tu sửa. Nó cứ động vọng, nhảy
lên nhảy xuống, bởi vì nó chưa được tu tập. Vậy hãy tu tập cái tâm! Thiền Phật
giáo là nhắm đến cái tâm; để tu dưỡng, phát triển cái tâm, tu dưỡng và phát triển
cái tâm của chính mình. Điều này là rất quan trọng. Việc tu tập cái tâm là trọng
tâm của đạo Phật. Đạo Phật là ‘tôn giáo’ của tâm. Chỉ có vậy! Người tu tập để
phát triển tâm chính là người đang thực hành đạo Phật.
Tâm của chúng ta sống trong một hang động, và gì nữa trong hang động đó
có một con cọp đói hung dữ. Cái tâm chưa thuần hóa của chúng ta khi không có
được cái nó muốn, nó sẽ gây rối. Ta phải khép nó vào lỷ luật bằng việc thiền tập,
