Nghi ngờ là chuyện tự nhiên, thường tình. Mọi người đều bắt đầu bằng
những nghi ngờ. Các thầy có thể học hỏi nhiều từ chúng. Điều quan trọng là mình
không nên nhận lấy những nghi ngờ đó là mình: tức là, không bị dính mắc vào
chúng. Nếu bị dính vào chúng, chúng sẽ cuốn tâm trí mình vào vòng xoáy bất tận.
Thay vì vậy, hãy quan sát toàn bộ tiến trình nghi ngờ, toàn bộ quá trình thắc mắc
phân vân đó. Nhìn coi nghi ngờ đó là ai. Nhìn coi nghi ngờ đó đến từ đâu. Nhìn
coi nghi ngờ đến và đi. Rồi mình sẽ không còn bị là nạn nhân của những nghi
ngờ đó nữa. Ta có thể nhìn thấy các tất cả mọi sự đến và đi. Buông bỏ hết những
thứ mình bị dính vào. Buông bỏ những nghi ngờ và chỉ đơn thuần ngồi quan sát
mọi thứ. (Quán sát, chỉ cần quán sát. Đừng nghĩ ngợi hay nghi ngờ rằng quán sát
có đạt được gì hay không đạt được gì). Đó chính là cách chấm dứt nghi ngờ.
Hỏi:
Còn về những phương pháp tu tập khác thì sao? Thời bây giờ dường như có
rất nhiều sư thầy và rất nhiều pháp môn khác nhau về tu thiền nên nhiều người
cũng bối rối.
Trả lời:
Chuyện đó giống như đi vào thành thị vậy. Chúng ta có thể vào thành từ
hướng bắc, hướng nam, hướng đông nam, từ nhiều con đường khác nhau.
Thường thì những pháp môn tu chỉ khác nhau về bên ngoài. Dù bạn có đi đường
này hay đường kia, đi chậm hay đi nhanh, nhưng nếu bạn biết chánh-niệm thì tất
cả đều như nhau. Một điều cốt lõi mà chúng ta phải nói đi nói lại nhiều lần đó là:
Tất cả những cách tu tập tốt thì cuối cùng sẽ dẫn đến sự không-còn-dính-chấp.
(Pháp môn nào không dẫn đến buông bỏ sự dính chấp thì có lẽ đó là không tốt).
Rốt cuộc, tất cả mọi hệ thống (phương pháp, pháp môn) tu thiền đều phải nhắm
đến sự buông-bỏ. Buông bỏ luôn cả sự dính chấp vào người thầy (sư phụ). Nếu
một pháp môn tu tập dẫn đến sự lìa bỏ, sự không còn dính chấp, thì đó là cách tu
tập đúng đắn.
Các thầy có thể muốn đi xứ này xứ nọ, thăm viếng và học hỏi những sư thầy
khác và những pháp môn khác. Một số các thầy chắc đã làm điều này. Sự mong
muốn đó là điều tự nhiên, thường tình. Điều đó cũng tốt. Tốt vì trước sau gì các
thầy cũng nhận ra rằng: dù ta có hỏi đáp một ngàn câu hỏi và dù ta có nhiều kiến
