Người này như vầy, người kia như vậy. Tôi cứ nghĩ trong đầu như vậy nên lúc
nào cũng rối tung, lúc nào cũng muốn trốn chạy khỏi họ. Nhưng dù tôi có sống
với họ hay sống một mình, tôi cũng chẳng được bình an. Sống với đông người tôi
không vừa lòng, sống một mình tôi cũng không vừa lòng. Tôi nghĩ sự bất mãn
này là do họ, do những trạng thái của tôi, do nơi tôi ở, do thức ăn, do thời tiết, do
này, do nọ. Tôi cứ liên tục đi tìm chỗ nào đó cho vừa lòng mình.
Là một khất sĩ khổ hạnh (dhutanga)
nay đây mai đó, tôi cứ tiếp tục đi,
nhưng mọi sự vẫn không ổn, vẫn không an lòng. Do vậy tôi đã suy xét: ''Tôi có
thể làm gì để mọi sự vừa lòng?'' Sống với nhiều người tôi cũng không thấy ổn,
sống một mình cũng không dễ chịu. Ý do là sao? Tôi không nhìn ra lý do. Tại sao
tôi luôn bất mãn? Bởi vì tôi có cách nhìn sai lạc, chỉ vậy thôi. (Mọi thứ điều do
cách nhìn). Bởi tôi vẫn còn dính vào những pháp sai lệch. Đi đâu tôi cũng không
vừa lòng, cứ nghĩ: ''Ở đây không tốt, ở đó không tốt...'', vân vân và vân vân. Tôi
trách người. Trách trời mưa, trời nắng. Trách trời nóng, trời lạnh. Trách đủ thứ!
Cứ như con chó khùng. Nó gặp đâu cắn đó, vì nó khùng. Khi tâm chúng ta như
vậy thì sự tu hành của chúng ta chẳng bao giờ ổn thỏa. Hôm nay thấy tốt, ngày
mai thấy không tốt. Cứ nắng mưa như vậy suốt ngày này ngày khác. Cứ như vậy
chúng ta chẳng bao giờ có được sự hài lòng hay bình an.
Có lần Phật nhìn thấy một con chó rừng. Nó chạy ra khỏi rừng, đứng lại, rồi
chạy vào lùm cây, rồi chạy ra lại, đứng lại, rồi lại chạy vào hang đất, rồi lại chạy
ra đứng, đứng rồi lại nằm xuống, nằm xuống rồi lại bật dạy, rồi chạy đi, chạy lại,
chạy ra, chạy vô, không một chút ngừng nghỉ. Con chó bị ghẻ lở đang ăn sâu vào
da thịt của nó, nên nó rất khó chịu, đau nhức, ngứa ngáy, quá khổ sở. Do vậy nên
nó đứng, đi, nằm, ngồi, chạy, lũi vô hang...đều thấy khó chịu và khổ sở.
Phật nói rằng: ''Này các Tỳ kheo, các thầy có thấy con chó rừng buổi chiều
nay không? Đứng nó bị khổ sở, ngồi nó bị khổ sở, chạy nó bị khổ sở, nằm nó bị
khổ sở. Dù ở trong rừng, dưới bụi cây, trong hang đất nó đều khổ sở. Nó bực tức
vì đứng làm nó đau khổ, nó bực tức vì ngồi làm nó đau khổ, nó bực tức vì chạy
và vì nằm làm nó đau khổ; nó tức cái cây, cái bụi và hang đất. Thực ra vấn đề khó
khổ không phải ở chỗ những thứ đó. Mà do con chó bị ghẻ lở. Vấn đề khó khổ là
chỗ ghẻ lở''.
Chúng ta là những người đi tu cũng như con chó rừng. Sự bất hài lòng, sự
bất mãn, sự khó ở của chúng ta chỉ là do cách nhìn của chúng ta mà thôi. Bởi
