chuyện thường ngày, ai cũng thường nhăn nhó khi rửa chén bát phải không. Đó,
ngay chỗ này quý Phật tử cần nhìn vào chỗ này. Rửa chén với tâm bực tức, điều
đó là không tốt: như vậy là quên mất mình, không chánh niệm, không để ý đến
tâm mình.
Vì không nhìn thấy chính mình nên người ta cứ làm đủ thứ hành động bất
thiện. Họ không nhìn vào tâm mình. Mỗi khi làm chuyện gì xấu sai, họ thường
nhìn xung quanh coi có ai nhìn thấy mình không. ''Mẹ mình có nhìn thấy
không?'', ''Chồng mình thấy không?'', ''Tụi nhỏ có nhìn thấy không?''. Nếu không
thấy ai đang nhìn thì họ sẽ làm ngay. Điều đó thực ra là tự sĩ nhục mình. Họ cứ
nghĩ không-ai nhìn thấy mình thì việc mình làm là không sai. Vậy còn chính bản
thân họ không phải là người đang nhìn thấy hành động của họ đó sao?
Quý vị thấy không? Bởi mọi người cứ nhìn ra bên ngoài để coi có ai (hoặc
luật lệ, quy định nào) đang nhìn thấy hành động mình hay không, bởi mọi người
chẳng bao giờ quay lại nhìn vào chính mình, cho nên họ chẳng thể nào nhìn thấy
Giáo Pháp. Nếu bạn nhìn vào bản thân mình, bạn sẽ thấy bản thân mình. Mỗi khi
mình sắp làm điều gì sai xấu, nếu bạn kịp nhìn thấy bản thân mình, bạn có thể
ngừng hành động bất thiện đó. Nếu bạn muốn làm điều lợi lạc đáng làm, hãy nhìn
vào bản thân mình. Nếu nhìn vào bản thân mình, bạn sẽ thấy được điều đúng điều
sai, điều hại điều lợi, điều xấu điều tốt, điều thiện và điều bất thiện. Đó là những
thứ chúng ta cần nhìn và biết.
Nếu tôi không nói về những điều này, có thể quý vị sẽ không bao giờ biết.
Quý vị có tham và sân trong tâm, nhưng không hiểu biết về điều đó. Quý vị sẽ
không bao giờ hiểu biết điều gì nếu quý vị luôn nhìn ra bên ngoài. Đây là vấn đề,
là sự khó khổ của những người chỉ luôn nhìn ra bên ngoài. Chỉ có nhìn vào trong
thì mới thấy được điều thiện và bất thiện (bên trong tâm mình). Sau khi nhìn thấy
điều thiện lành, chúng ta mang điều đó vào trong trái tim và thực hành tu dưỡng
nó.
Từ bỏ (tránh bỏ, phòng ngừa) những điều xấu ác, tu tập (thực hành, tu
dưỡng) những điều tốt thiện... đây chính là trái tim của đạo Phật. Sabba-pāpassa
akaranam–[ Kiêng cữ, không làm những hành động xấu ác, dù bằng thân, bằng
lời nói, hay bằng ý nghĩ]. Đó là sự tu hành đúng đắn, đó là lời dạy của các vị
Phật. Vậy thì ''tấm vải'' của chúng ta mới được sạch sẽ.
