69
Đi Về Phía Vô Vi
Hôm nay là ngày các Phật tử đến đây để tu giữ tám giới hạnh (uposatha)
và lắng nghe Giáo Pháp, theo như lệ thường ở đây. Lý do lắng nghe Giáo Pháp là
để trước tiên hiểu được những điều chúng ta chưa hiểu, để làm rõ chúng; và thứ
hai là cải sửa sự dính chấp của chúng ta vào những điều mà chúng ta đã hiểu ra.
Chúng ta phải nhờ có các bài pháp thoại như vầy mới nghe và hiểu được, và do
đó phần lắng nghe là quan trọng nhất.
Trong bài nói chuyện hôm nay, xin quý vị đặc biệt chú tâm để nghe, trước
hết quý vị nên ngồi thẳng thớm để tạo tư thế tốt cho việc lắng nghe. Nhưng cũng
đừng ngồi theo kiểu quá nghiêm nghị, cứng đơ. Giờ thì việc còn lại là thiết lập
cái tâm, làm cho tâm của quý vị tập trung vững vàng. Đó là định tâm (samadhi).
Tâm là phần quan trọng. Tâm chính là cái nhận thức đúng sai, thiện ác. Nếu
chúng ta thiếu chú tâm chánh niệm (sati) trong nửa giờ thì chúng ta sẽ phát điên
trong nửa giờ đó. Tuy nhiên, phần lớn tâm của chúng ta không có chú tâm chánh
niệm (sati), cho nên chúng ta cứ luôn bị điên đảo. Do vậy, điều quan trọng là
chúng ta phải chú tâm khi đang lắng nghe Giáo Pháp.
Tất cả mọi chúng sinh trên thế gian này đều bị vây kín bởi khổ. Chỉ có sự
khổ gây phiền não cho cái tâm. Tu học theo Giáo Pháp là nhằm mục đích tiêu diệt
hết sự khổ đó. Nếu có khổ khởi sinh là do chúng ta chưa hiểu biết rõ ràng về nó.
Dù chúng ta có cố chống chế hay kiểm soát bằng sức mạnh ý chí của mình hay
bằng của cải và tiền bạc gì gì đi nữa, thì ta cũng không làm gì được. Chừng nào ta
còn chưa hiểu biết về khổ và nguyên nhân khổ thì không có cách nào làm gì cho
hết khổ, cho dù có chúng ta có đi cúng hiến của cải vật chất, hay làm thiện nghĩ
thiện theo kiểu gì gì đó. Chỉ có bằng sự hiểu biết rõ ràng và sự tỉnh giác, bằng sự
hiểu biết sự thật về khổ, thì khổ mới biến mất. Và lý này không những chỉ áp
dụng cho các tu sĩ xuất gia, mà cũng tương tự cho các Phật tử tại gia: cho bất cứ
ai—nếu ai hiểu được bản chất sự thật của mọi thứ thì khổ sẽ tự động chấm dứt.
Bây giờ, những trạng thái đúng và sai, thiện và ác, đều là những sự thật
thường hằng. Giáo Pháp có nghĩa là những điều thường hằng, bản thân những