Ai ở đây đã từng ăn cắp cái gì chưa? Có thể một số trong chúng ta đã từng
ăn cắp. Nếu không ăn cắp đồ của người khác thì có thể cũng ăn cắp đồ của chính
mình. Tôi cũng có hướng tật đó, nên tôi đoán quý vị cũng có thể như vậy. Có thể
quý vị đã từng lén làm điều xấu trước kia, không bao giờ nói cho ai biết về điều
xấu đó. Nhưng dù không nói cho ai biết, chính mình biết rõ điều đó. Cái ‘mình’
đó chính là Diêm Vương theo dõi và ghi sổ tất cả. Dù bạn có làm ở đâu, có trốn
đi đâu, ổng cũng ghi đủ tất cả vào sổ của ổng. Chúng ta biết rõ những ý định (ý
hành) của mình. Khi làm việc xấu ác, sự xấu có ngay ở đó; khi làm điều tốt thiện,
sự lành có ngay ở đó. Bạn không thể dấu ở đâu được. Dù không ai thấy điều mình
làm, nhưng mình thấy mình. Dù bạn có chui vào hang sâu bạn vẫn tìm thấy mình
ở đó. Không có cách nào làm điều xấu tạo nghiệp xấu và có thể trốn thoát. Tương
tự như nhìn thấy những tâm tính xấu của mình, tại sao bạn không biết nhìn sự
trong sạch của mình? Bạn có thể nhìn thấy tất cả các tâm tính khác nhau—sự
bình an, sự sân, sự tham, sự ràng buộc hay sự giải thoát—chúng ta phải tự mình
nhìn vào trong tâm để nhìn thấy mình.
Trong đạo Phật, chúng ta phải ý thức rõ-biết về tất cả mọi hành động của
mình. Chúng ta không làm như các Bà- la-môn, cứ bước đến nhà và đọc: ''Cầu
cho quý ông bà mạnh giỏi, cầu cho quý ông bà được sống lâu''. Phật không nói
kiểu đó. Làm sao một căn bệnh lại có thể biến mất chỉ với những lời nói như vậy?
Phật trị liệu căn bệnh theo cách có lý như vầy: ''Trước khi anh bệnh điều gì xảy
ra? Điều gì là nguyên nhân dẫn đến bệnh?''. Lúc đó bạn nói với Phật cách mọi sự
diễn ra cho đến khi bệnh. ''À vậy hả, vậy hãy lấy thuốc này và về uống thử có
đúng không''. Nếu thuốc không đúng bệnh, Phật sẽ dùng thuốc khác, liều khác
(tùy theo cơ địa nặng nhẹ của mỗi người). Nếu thuốc đó làm bệnh thuyên giảm,
nếu thuốc trị được bệnh, thì đó là thuốc đúng. Cách này nghe có lý khoa học.
Không phải như các thầy Bà-la-môn ngày xưa, họ lấy dây cột quanh cổ tay bạn
và đọc chú: ''Nào, khỏe đi, mạnh đi, sau khi tôi đi khỏi, hãy ngồi thẳng dạy và ăn
một bữa cơm ngon lành và sẽ hết bệnh''. Bạn có trả bao nhiêu tiền cho mấy ông
thầy kiểu đó thì cũng tiền mất tật mang thôi, bởi trị cách như vậy đâu có cơ sở
khoa học gì. Vậy mà có rất nhiều người tin đó; khi bệnh là kêu thầy pháp, thầy
cúng, thầy đồng đến nhà ngay.
Phật cũng không muốn chúng ta tu học đại trà, chất chứa trong đầu cả đống
những chuyện đúng sai như vậy. Phật chỉ muốn chúng ta tu tập có lý, đúng lý—lý
