khác cũng giống như vậy. Giáo Pháp là như vậy. Nó chỉ là chuyện nhỏ như vậy,
nhưng cũng là chuyện lớn. Đó là, nhìn thấy bản chất của một trạng thái thì sẽ
nhìn thấy bản chất của những trạng thái tương tự. Khi chúng ta nhìn thấy sự thật
đúng thực như nó là thì mọi vấn đề khó khổ sẽ chấm dứt.
Nói thì nói vậy, chứ tu tập là chuyện khó. Tại sao khó? Khó là do ta vẫn còn
tham muốn dục vọng (tanhā). Nếu ta không muốn thì ta không tu. Nhưng nếu
chúng ta tu vì tham muốn (chứng đắc gì gì đó) thì ta sẽ không nhìn thấy Giáo
Pháp. Hãy nghĩ về điểm này, tất cả các bạn ở đây. Nhưng bạn không muốn tu, thì
bạn không thể tu. Bạn phải muốn tu trước thì mới tu được. Dù có bước tới hay
bước lui, bạn cũng gặp phải tham muốn. Giống như thế gậy ông đập lưng ông
vậy. Chính vì lẽ này mà những bậc thầy tổ mới nói tu là một việc cực kỳ khó làm.
Bạn không nhìn thấy Giáo Pháp là do còn tham muốn. Nhiều lúc tham muốn
rất mạnh mẽ: bạn tham muốn nhìn thấy ngay Giáo Pháp, nhưng Giáo Pháp chưa
phải là tâm bạn— tâm bạn vẫn chưa là Giáo Pháp. Giáo Pháp là một chuyện, tâm
là một chuyện. Không phải thứ gì bạn thích hay muốn là Giáo Pháp, còn thứ gì
bạn không thích thì không phải là Giáo Pháp. Đó đâu phải là cách của Giáo Pháp.
Thực ra, tâm này của chúng ta chỉ là một trạng thái của tự nhiên, giống như
một cái cây trong rừng. Nếu chúng ta muốn có tấm ván hay cột gỗ thì phải làm từ
cây, nhưng cây thì vẫn đang là cây. Nó chưa thành cột gỗ hay tấm ván. Chúng ta
phải chặt cây, cưa, xẻ... thành ván thành cột thì nó mới thành hữu dụng với chúng
ta. Cũng là cây đó, nhưng nó đã chuyển dạng thành thứ khác. Những về bản cốt
thực sự nó là một cây, một trạng thái sống của tự nhiên. Nhưng khi cây còn thô tế
thì nó chưa hữu dụng cho con người, nó phải nên được chuyển dạng thành gỗ,
ván, cột... để làm nhiều thứ khác có ích dụng cho ta. Tâm của chúng ta cũng vậy.
Nó chỉ là một trạng thái của tự nhiên. Khi nó tiếp nhận những ý nghĩ nó cứ phân
biệt thành xấu thành đẹp, thành tốt thành xấu, thành này thành nọ...
Cái tâm này của chúng ta cần phải được huấn luyện nhiều nữa. Chúng ta
không thể để nó như vậy. Tâm là một trạng thái của tự nhiên...vậy chúng ta huấn
luyện để nó nhận biết rằng nó là một trạng thái của tự nhiên. Cải thiện tự nhiên để
cho nó phù hợp có ích cho nhu cầu của chúng ta. Đó là Giáo Pháp. Giáo Pháp là
thứ cần phải được tu tập và hướng vào bên trong.
Nếu bạn không tu thì bạn không biết. Thực tình mà nói, bạn không thể biết
Giáo Pháp chỉ bằng việc đọc hay học từ kinh sách. Hoặc nếu như bạn có biết thì
