15
Một Thiền Giả Rối Trí
Đến Gặp Đức Phật
Có một vị trưởng lão đáng kính vào thời Phật. Ông là người tu thiền nghiêm
túc. Ông muốn tìm ra nguồn gốc mọi vấn đề nên đã đi đến nơi ẩn dật để thiền
định.
Đôi lúc sự thiền của ông được an định, đôi lúc không. Ông không thể làm nó
được ổn định. Lúc được, lúc không. Đôi lúc ông cảm thấy biếng nhác, đôi lúc lại
nhiệt thành. Lúc siêng, lúc chán. Do vậy, ông bắt đầu sinh nghi ngờ, và thấy mình
cần phải học hỏi thêm về con đường tu tập. Rồi ông nghe đồn về người thầy nào
đó là rất nổi tiếng, rất xuất chúng. Ông đến học và quay về áp dụng tu tập lại.
Rồi sau khi tu tập những cách đã học được, ông lại thấy có cái được, có cái
không. Rồi lại tiếp tục nghi ngờ. Ông lại lên đường đến gặp một người thầy danh
tiếng khác để học hỏi, rồi lại quay về tu tập theo những cách đã học. Nhưng rồi
lại thấy lúc được lúc không. Sự nghi ngờ càng tăng lên. Ông rối trí đến nỗi chán
chường.
Một bữa nọ ông nghe người ta nói về đức Gotama (Cồ- đàm) là một vị thầy
xuất chúng. Ông nghe lòng phấn khởi và lại lên đường đi tìm gặp Phật. Phật
giảng giải như vầy:
“Cố đạt sự hiểu biết từ lời nói của người khác thì sẽ không làm hết sự nghi
ngờ. Người ấy càng lắng nghe, người ấy càng nghi ngờ. Càng lắng nghe,
người ấy càng thêm rối trí”...
“Nghi ngờ không phải là cái mà người khác có thể giải quyết cho chúng ta.
Người khác chỉ có thể giải thích về sự nghi ngờ; còn chúng ta phải tự trải
nghiệm để đi đến sự hiểu biết cho chính mình”...
“Trong tấm thân năm uẩn này, sắc, thọ, tưởng, hành, thức. Đó chính là
những người thầy của ta, cho ta sự hiểu biết; nhưng cần phải có sự điều tra
và thiền tập đúng đắn. Nếu ông muốn hết nghi ngờ, vậy ông cần phải ngừng
lại và điều tra về thân và tâm”...
