Vào cuối giải đấu Jeopardy! kéo dài hai ngày, Watson đã tích lũy
được số tiền thưởng trị giá 77.147 đô la, gấp ba lần số tiền mà các
đối thủ từng kiếm được. Ken Jennings, người đã thắng liên tiếp hơn
50 trận, về thứ hai, đứng sau là Brad Rutter. “Ở thế kỷ 20, công việc
tay chân trong nhà máy đã bị xóa sổ bởi robot lắp ráp tân tiến,
tương tự như vậy, Brad và tôi cũng chính là những lao động trí thức
đầu tiên bị thế hệ máy móc ‘biết tư duy’ loại bỏ.”
13
Để hiểu lý do tại sao bản thân con người lại có liên quan đến lịch sử
máy tính, chúng ta nên lưu ý rằng máy tính từng là con người.
Trước khi máy tính trở thành thiết bị xử lý kỹ thuật số thống trị cuộc
sống của chúng ta ở thế kỷ 21, từ “máy tính” còn liên quan đến một
thứ khác: bản mô tả công việc. Từ giữa thế kỷ 18 trở đi, “người
tính”
*
(mà phần đông là phụ nữ) thường thực hiện các công việc
tính toán và phân tích số liệu tại các tập đoàn, doanh nghiệp kỹ
thuật cũng như tại các trường đại học.
14
Đài quan sát Harvard chính là một trong những nơi tuyển dụng
nhiều người tính nhất vào thời điểm đó. Giám đốc Edward C.
Pickening từ lâu đã phải vật lộn với việc xử lý dữ liệu thiên văn học
của mình và cuối cùng quyết định thay thế một trong những trợ lý
lâu năm của mình bằng Williamina Fleming – một nhà thiên văn học
vĩ đại. Fleming tỏ ra rất giỏi về tính toán và lập danh mục, do vậy,
đài quan sát nhanh chóng tuyển thêm nhiều nhà khoa học nữ. Cũng
nhờ đó mà nơi này mới có cái tên là Pickering’s Harem (Hậu cung
của Pickering).
15
Người tính thật ra chỉ là cách nói giảm nói tránh giản đơn để chỉ một
người chuyên làm công việc trí óc vất vả. Công cuộc tạo ra một cỗ
máy biết tư duy chưa thực sự bắt đầu cho đến khi máy tính hiện đại
ra đời vào khoảng những năm 1940. Những người tiên phong như
Alan Turing và John von Neumann đã tiên đoán trước rằng vào một
thời điểm nào đó, máy tính cơ khí có thể bắt chước trí thông minh
con người. Nếu người ta không thể phân biệt giữa máy và người
trong một cuộc hội thoại dạng văn bản thì khi đó cỗ máy mới được
gọi là “đang tư duy”.
16
