hai bác sĩ Deepak và Sanjiv Chopra, Sanjiv đã nhớ lại cuộc gặp gỡ
với vị bác sĩ huyền thoại Elihu Schimmel – Trưởng khoa Tiêu hóa tại
Bệnh viện Boston VA:
*
“Subject expert” hay “subject-matter expert” là những chuyên gia
có chuyên môn cao trong một lĩnh vực riêng biệt. (ND)
Tôi bật máy xem phim X-quang và... chỉ trong vài giây, bác sĩ
Schimmel nói, “Dừng lại.” Tôi dừng lại. Anh ấy nhìn chằm chằm vào
phim X-quang khoảng 30 giây.
“Sanjiv, bệnh nhân này là một người nghiện thuốc và rượu. Anh ta
mắc bệnh tiểu đường. Anh ta cũng từng bị bại liệt khi còn nhỏ.
Chúng ta phải phẫu thuật loại bỏ túi mật ra.” Tôi sững người.
“Eli,” tôi nói, “làm sao anh có thể biết hết mọi thứ chỉ nhờ tấm phim
X-quang này?” Anh giải thích: “Cơ hoành của anh ta bị ép xuống và
hai lá phổi căng phồng quá mức. Đó là dấu hiệu của người nghiện
thuốc, tràn khí phổi. Tôi có thể nhìn thấy vôi hóa tuyến tụy, điều này
chứng tỏ anh ta bị viêm tụy mãn tính do rượu. Anh ta còn bị hoại tử
vô khuẩn chỏm xương đùi và gù vẹo cột sống, đó có thể bắt nguồn
từ bệnh bại liệt thời thơ ấu.”
Sáu người chúng tôi lắng nghe anh ấy nói và bị mê hoặc hoàn toàn.
Không ai nói một lời nào và tôi chắc chắn bọn họ đang nghĩ cùng
một điều: Chúng tôi đang xem một bác sĩ bậc thầy thăm bệnh.
20
Màn thăm bệnh bậc thầy này chính là thứ sẽ phân biệt những kẻ
mới vào nghề với người đã có kinh nghiệm bởi, dù họ đưa ra quyết
định nhanh chóng nhưng vẫn chính xác không thua kém những
quyết định đã qua cân nhắc thận trọng.
21
Các bác sĩ nổi tiếng
thường rất tự hào vào khả năng đưa ra chẩn đoán dù khó khăn và
mơ hồ đến đâu. Người đoạt giải Nobel Daniel Kahneman cũng đã
hồi tưởng lại câu chuyện thoát chết trong gang tấc của một lính cứu
hỏa trong cuốn Thinking, Fast and Slow (Tư duy nhanh và chậm):
Chỉ huy nhóm lính bước vào căn nhà có bếp đang cháy. Anh đứng
trong phòng khách với vòi cứu hỏa trong tay, phun nước vào khói
