2.4.3. So sánh với những nước đang phát triển hiện nay
Những cuộc thảo luận về các chính sách thương mại của những người
hoài nghi về các chính sách can thiệp ITT rất hiếm khi thừa nhận tầm quan
trọng của việc bảo hộ bằng thuế quan trong quá trình phát triển kinh tế của
các nước NDC.
Một vài người còn bác bỏ những bằng chứng lịch sử
bằng cách chỉ ra rằng mức độ bảo hộ ở các nước NDC trước đây thấp hơn
nhiều so với mức độ bảo hộ hiện nay ở các nước đang phát triển.
Little và cộng sự lập luận rằng “Ngoài các nước Nga, Mỹ, Tây Ban Nha,
Bồ Đào Nha, thì không có vẻ gì là các mức thuế trong khoảng một phần tư
đầu của thế kỷ XX, tại thời điểm mà những mức thuế này chắc chắn cao
hơn các mức thuế trong thế kỷ XIX ở hầu hết các nước, thường đảm bảo
những mức độ bảo hộ cao hơn nhiều so với mức độ phát triển công nghiệp
mà chúng ta đã thấy trong chương trước, do vậy không thể bào chữa cho
mức thuế cao ở các nước đang phát triển hiện nay [khi chúng ta cho rằng
các mức thuế nên là 20% đối với các nước nghèo nhất và gần bằng 0 đối
với các nước tân tiến hơn]”.
Tương tự, Ngân hàng Thế giới khẳng định
rằng “mặc dù các nước công nghiệp đã từng được hưởng lợi từ sự “bảo hộ
tự nhiên” do chi phí vận chuyển trước kia rất cao, từ năm 1820 đến 1890
thuế suất trung bình của 12 nước công nghiệp chỉ dao động từ 11-32%.
Ngược lại, thuế suất trung bình đối với hàng chế tạo ở các nước đang phát
triển là 34%”.
Những luận cứ trên có vẻ hợp lí, nhất là khi chúng ta xem xét thực tế là
thuế suất thường không phản ánh đúng mức độ bảo hộ các ngành non trẻ ở
các nước đang phát triển hiện nay, khi so sánh với các nước NDC trong quá
khứ. Như tôi đã chỉ ra ở phần đầu chương này (mục 2.1), ngân sách hạn chế
và khả năng điều tiết của nhà nước không đủ mạnh đã giới hạn đáng kể
phạm vi của các chính sách ITT hơn cả chính sách thuế quan ở các nước
NDC trước kia. Chính phủ các nước đang phát triển hiện nay có xu hướng
sử dụng hệ thống các công cụ chính sách phong phú hơn nhằm khuyến
khích những ngành non trẻ, mặc dù một số công cụ (như trợ cấp xuất khẩu
ở các nước nghèo) đã bị WTO cấm sử dụng.
Nhưng luận cứ này lại có
