Ngân hàng Anh (Bank of England) được thành lập năm 1694 và từ thế kỷ
XVIII trở đi bắt đầu nhận lãnh vai trò của người cho vay cuối cùng (mặc dù
một vài ý kiến cho rằng điều này chỉ thực sự diễn ra vào nửa đầu thế kỷ
XIX). Tuy nhiên, mãi tới năm 1844 nó mới trở thành một ngân hàng trung
ương hoàn chỉnh. Ngân hàng Trung ương Pháp (Banque de France) được
thành lập năm 1800, nhưng mãi tới năm 1848 mới được độc quyền phát
hành tiền giấy. Cho tới năm 1936, Banque de France về cơ bản được kiểm
soát bởi chính các ông chủ nhà băng chứ không phải bởi chính phủ. Ngân
hàng Trung ương của Hà Lan (Nederlandsche Bank), được hoàng đế
William I thành lập năm 1814, theo mô hình của Ngân hàng Anh. Nhưng
đến những năm 1830 ngân hàng này vẫn phải vật lộn để có thể lưu thông
tiền giấy một cách rộng rãi, và mãi đến những năm 1860 vẫn còn là ngân
hàng “địa phương” có trụ sở ở Amsterdam.
Ngân hàng Tây Ban Nha (Bank of Spain) được thành lập năm 1829,
nhưng cũng mãi đến năm 1874 mới được độc quyền phát hành tiền giấy và
thuộc sở hữu tư nhân cho đến năm 1962. Ngân hàng Bồ Đào Nha (Bank of
Portugal) được thành lập năm 1847, nhưng chỉ được độc quyền phát hành
tiền giấy trong khu Lisbon. Về mặt pháp lí, ngân hàng này được độc quyền
phát hành tiền giấy vào năm 1887, nhưng do sự chống đối của các ngân
hàng phát hành tiền giấy khác, cho nên mãi đến năm 1891, việc độc quyền
phát hành tiền giấy mới trở thành hiện thực. Ngân hàng Bồ Đào Nha vẫn
hoàn toàn thuộc sở hữu tư nhân và không thể can thiệp vào thị trường tiền
tệ.
Ngân hàng Trung ương Bỉ (Banque National de Belgique) đến năm 1851
mới được thành lập, nhưng lại là một trong những ngân hàng trung ương
thực sự đầu tiên, được độc quyền phát hành tiền giấy ngay từ khi thành lập.
Trong 11 nước chúng ta đã bàn luận ở phần này, chỉ có Ngân hàng
Trung ương Anh (1844) và Pháp (1848) được độc quyền phát hành tiền giấy
trước ngân hàng Bỉ. Ở các nước Đức, Ý, Ngân hàng Trung ương được thành
lập lần lượt vào năm 1871 và 1893, và độc quyền phát hành tiền giấy vào
năm 1905 và 1926. Còn Ngân hàng Quốc gia Thụy Sỹ (The Swiss National
