3.2.6. Các thiết chế về phúc lợi xã hội và lao động
A. Các thiết chế về phúc lợi xã hội
Cùng với quá trình tự do hóa và việc bãi bỏ các quy định có thể dẫn đến
sự dịch chuyển kinh tế to lớn, cũng như tần suất tăng lên của các cuộc khủng
hoảng kinh tế, người ta quan tâm nhiều hơn đến việc cung cấp phương kế
sinh nhai cho những người bị tác động xấu nhất từ những quá trình đó ở các
nước đang phát triển. Ngay cả IMF và Ngân hàng Thế giới, những tổ chức
đã từng chống lại việc áp dụng “quá sớm” những thiết chế phúc lợi xã hội
(nhất là do những thiên kiến về thâm hụt ngân sách) ở những nước đang
phát triển, cũng đang bàn về nhu cầu phải có một “mạng lưới an sinh”. Vì
vậy, trong khi các tiêu chuẩn đặt ra còn tương đối thấp, hiện đang có áp lực
buộc các nước đang phát triển phải chấp nhận một số thiết chế phúc lợi xã
hội tối thiểu – mặc dù áp lực này nhỏ hơn rất nhiều so với các mục khác
trong nội dung chương trình nghị sự “quản trị tốt”.
Nhưng, các thiết chế phúc lợi xã hội không chỉ là “mạng lưới an sinh”;
nếu được thiết kế và thực thi một cách cẩn thận, các thiết chế này có thể
nâng cao hiệu quả và tăng năng suất lao động.
Hệ thống y tế và giáo dục
công hiệu quả có thể mang lại những cải thiện trong chất lượng lực lượng
lao động, qua đó, gia tăng hơn nữa hiệu quả và năng suất lao động. Các thiết
chế phúc lợi xã hội làm giảm những căng thẳng xã hội và gia tăng tính chính
danh của hệ thống chính trị, vì vậy tạo ra môi trường ổn định hơn cho những
khoản đầu tư dài hạn. Các công cụ như trợ cấp thất nghiệp giúp giảm sự biến
động của tiêu dùng giữa các thời kỳ, qua đó góp phần giảm chấn chu kì kinh
doanh.
Tất cả những lợi ích tiềm năng của các thiết chế phúc lợi xã hội phải được
đem so sánh với các khoản chi phí tiềm năng. Thứ nhất, các thiết chế phúc
lợi xã hội có thể bào mòn dần tinh thần lao động và ý thức về giá trị bản
thân của những người được trợ cấp. Thứ hai, dường như những vấn đề kĩ
thuật có thể có quyết định đáng kể đến hiệu quả và tính chính danh của
những thiết chế này. Trong đó có đánh giá xem mức trợ cấp và đóng góp đã
tương xứng chưa, ban quản lí hệ thống có được coi là công bằng và hiệu quả
