lượng của Nhật Bản đã sụt giảm nghiêm trọng do Nhật Bản đã bại trận
trong Thế chiến II.
Nhưng sau Thế chiến II, đặc biệt cho đến những năm 1970, tốc độ tăng
trưởng của Nhật Bản luôn dẫn đầu thế giới. Từ năm 1950 đến 1973, tốc độ
tăng GDP bình quân đầu người của nước này là 8%/năm, gấp hơn hai lần
tốc độ tăng trung bình của 16 nước NDC (3,8%) (đã bao gồm Nhật Bản).
Những nước NDC có tốc độ tăng trưởng cao nhất sau Nhật Bản là Đức và
Áo (cùng đạt 4,9%) và Ý (4,8%); ngay cả những nước đang phát triển”thần
kì” ở Đông Á như Đài Loan (6,2%) và Hàn Quốc (5,2%) cũng không thể
theo kịp được Nhật Bản, mặc dù những nền kinh tế này hội tụ đủ những
yếu tố để có thể tăng trưởng nhanh do họ có xuất phát điểm thấp hơn nhiều.
Đã có một cuộc tranh luận mang màu sắc ý thức hệ, kéo dài về nguyên
nhân sự “thần kì” của kinh tế Nhật Bản sau chiến tranh và của các nước
NIC Đông Á trong vòng 2-3 thập kỉ trở lại đây. Mặc dù hiện vẫn còn những
bất đồng, nhưng vẫn có một nhận định chung là sự tăng trưởng “thần kì” ở
những nước này (ngoại trừ Hồng Kông), chủ yếu là nhờ vào các chính sách
ITT (chính sách can thiệp trong công nghiệp, thương mại và công nghệ)
của chính phủ.
Khi nghiên cứu những kinh nghiệm thời hậu chiến của các nước Đông Á,
chúng ta một lần nữa bị ấn tượng bởi sự tương đồng giữa các chính sách
ITT mà họ sử dụng với các chính sách mà các nước NDC khác đã sử dụng
trước đó, bắt đầu là Anh ở thế kỷ XVIII, tiếp theo là Mỹ ở thế kỷ XIX, rồi
đến Đức và Thụy Điển vào cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX. Nhưng điều
quan trọng cần ghi nhận là các nước Đông Á không sao chép y hệt các
chính sách ITT mà trước đó những nước phát triển hơn đã từng sử dụng.
Những chính sách mà họ, và một số nước NDC khác như Pháp, sử dụng
thời hậu chiến tân tiến và phong phú hơn nhiều. Các nước Đông Á sử dụng
trợ cấp xuất khẩu một cách khéo léo và hiệu quả hơn (cả trực tiếp lẫn gián
tiếp) và thực tế là họ có ít thuế xuất khẩu hơn các nước NDC trước đó.
Như tôi đã nhiều lần chỉ ra, việc giảm thuế đối với nguyên liệu nhập khẩu
