xảy ra gần đây tại nơi tôi từng hoạt động, Sulawesi, và đưa ra những dẫn
chứng cho thấy công ty chế biến vàng lớn nhất thế giới, Newmont Mining,
có trụ sở đặt tại Denver, đã bán phá giá trái luật lượng Asen và thủy ngân ra
nước ngoài tại vịnh Buyat. Khi đọc được những bài báo này, tôi nhận ra
rằng chính những công việc vận động tài chính và xây dựng lại hệ thống
điện, đường sá, cảng biển và nhiều cơ sở hạ tầng khác hồi những năm 1970
của mình đã giúp Newmont kiểm soát các hoạt động khai mỏ và hủy hoại
tài nguyên biển. Như Charlie Illingworth, giám đốc dự án của tôi, từng
nhắc đi nhắc lại trong chuyến đi đầu tiên của tôi tới Indonesia, chúng tôi
được phái tới đây để đảm bảo cho các công ty khai thác dầu mỏ có thể có
mọi thứ mà họ cần. Tôi nhanh chóng hiểu rằng, nhiệm vụ của mình không
chỉ riêng cho công ty dầu lửa nào. Sulawesi là một ví dụ điển hình cho thấy
các khoản “viện trợ” đã làm lợi như thế nào cho các tập đoàn đa quốc gia.
Một bài báo trên tờ Time chỉ rõ, “trong cuộc chiến chống lại Newmont
trong việc cung cấp chất đốt cho số dân tăng nhanh của đất nước này, các
công ty khai thác mỏ và năng lượng cố gắng bám chặt lấy hệ thống luật yếu
kém và có nhiều kẽ hở của Indonesia. Rất nhiều lời chỉ trích về nạn tham
nhũng, về chủ nghĩa cơ hội, về sự bất cập trong hệ thống pháp lý còn lưu
lại từ thời của tướng Suharto, sau khi kẻ độc tài này bị hạ bệ năm 1998 và
vì hám lời, ông ta đã hăm hở mở cửa đất nước đưa những nhà đầu tư nước
ngoài vào Indonesia”.
Khi tôi bắt đầu viết cuốn sách này, những lời nói của ông trưởng làng
“Batsville” và người đóng tàu của bộ tộc Bugi luôn được tôi đặt lên trên
cùng của màn hình máy tính, giống như một thứ kinh thánh, luôn luôn ám
ảnh tôi. Quả thực, nước Mỹ đã giang rộng đôi cánh dơi của mình đi khai
thác và làm ô nhiễm những vùng đất nước ngoài. Những thủy thủ trên
những chiến thuyền gỗ thủa xa xưa, với dao rựa trong tay sẽ có rất ít khả
năng bảo vệ được quê hương mình, chống lại sức mạnh của Lầu năm góc,
hay chống lại lực lượng quân đội tinh nhuệ, những tên tay sai của các tập
đoàn.
