hệ khác, và họ đã hào phóng truyền lại nó cho đến ngày nay bằng sự
quả cảm của mình. Và nếu tổ tiên xa xưa của chúng ta xứng đáng được
ca ngợi, thì cha ông của chúng ta còn xứng đáng nhiều hơn thế nữa vì
họ đã thêm vào di sản của tổ tiên cái đế chế mà chúng ta hiện đang nắm
trong tay, và đã không quản ngại khó nhọc hầu có thể để lại những
thành quả của họ cho thế hệ chúng ta ngày nay. Và cuối cùng, chỉ còn
lại một vài vùng trong các lãnh thổ mà chúng ta đang cai trị là chưa
được tăng thêm nhờ vào những người trong số chúng ta ở đây, những
người hầu hết vẫn còn đang niên tráng lực cường; trong khi thành bang
mẹ đã được chúng ta cung ứng mọi thứ để có thể trông cậy vào nguồn
lực của chính mình dù là trong thời chiến hay trong thời bình. Cái phần
trong sử sách của chúng ta kể về những chiến công đã mang lại cho
chúng ta một số thuộc địa, hoặc về lòng quả cảm vốn có mà nhờ đó cả
chúng ta lẫn cha ông chúng ta đã ngăn chặn những đợt sóng xâm lăng
của các dân Hy Lạp hay giặc ngoại xâm, là một chủ đề đã quá quen
thuộc đối với thính giả của tôi nên tôi chẳng thể dài dòng, do đó tôi sẽ
bỏ qua nó. Nhưng đâu là con đường đã dẫn chúng ta đến chỗ đạt được
vị thế của mình, đâu là hình thức chính thể mà dưới chính thể đó đế chế
của chúng ta ngày càng vĩ đại, đâu là những tập quán của dân tộc mà từ
đó sự vĩ đại ấy nảy sinh; đó là những câu hỏi mà có lẽ tôi sẽ cố gắng
giải đáp trước khi bắt đầu bài điếu văn của mình trên mộ những con
người này; vì tôi cho rằng vào một dịp như thế này thì đây là một chủ
đề mà một diễn giả có thể chú trọng một cách thích đáng, và toàn thể
những người tụ họp tại đây, dù là những công dân của ta hay ngoại
bang, nghe nó đều có ích.
Hiến pháp của chúng ta không sao chép lại luật pháp của các lân
bang; nói đúng hơn chúng ta làm khuôn mẫu cho những kẻ khác chứ
không đi bắt chước. Việc thực thi hiến pháp có lợi cho đa số thay vì
thiểu số; đó là lý do vì sao hiến pháp đó được gọi là dân chủ. Nếu
chúng ta trông vào luật pháp, các luật mang lại công bằng cho tất cả
mọi người như nhau với những điểm khác biệt riêng của chúng; nếu
không tồn tại địa vị xã hội, thì sự thăng tiến trong đời sống cộng đồng
