được điều khiển rất vụng về và một hải đội không đông nhưng nhanh
nhẹn, được điều khiển thuần thục, thì thiếu chỗ di chuyển trên biển là
một bất lợi hiển nhiên. Một người không thể lao mũi vào thuyền địch
một cách chính xác để đánh đắm nó nếu không nhìn thấy nó từ tận đằng
xa, anh ta cũng chẳng thể rút lui ngay khi cẩn nếu bị vây chặt; một
ngươi không thể chọc thủng tuyến địch cũng như không thể tiến lùi tùy
ý, tức là không thể sử dụng được những chiến thuật thích hợp đối với
thuyền buồm chạy nhanh; mà trận hải chiến ấy tất yếu sẽ biến thành
một trận bộ chiến trong đó số đông chắc chắn sẽ nắm quyền quyết định.
Ta sẽ trù liệu xa hết mức đối với toàn bộ vấn đề này. Các ngươi hãy túc
trực ở vị trí của mình trên thuyền và nhanh nhẹn nắm bắt mệnh lệnh
được ban ra, và còn sẵn sàng, nhanh nhẹn hơn thế nữa vì chúng ta thấy
địch trong khoảng cách gần đến thế; và khi lâm trận hãy xem trật tự và
im lặng là những đặc tính cực kỳ quan trọng trong chiến tranh nói
chung, đặc biệt là trong các trận hải chiến; và hãy xử sự trước quân
địch bằng một cung cách xứng đáng với những thành tích chói lọi của
các ngươi trong quá khứ. Những vấn đề mà các ngươi sẽ chiến đấu vì
chúng thật trọng đại – hoặc làm tiêu tan hy vọng về hải quân của
Peloponnese, hoặc mang những mối lo về vùng biển đó đến gần với
người Athens hơn. Và ta có thể nhác nhở các ngươi thêm lần nữa rằng
các ngươi đã từng đánh bại hầu hết bọn chúng; mà những kẻ chiến bại
sẽ không đối mặt với một mối nguy hiểm hai lần bằng cùng một quyết
tâm như nhau.”
Lời khích lệ của Phormio là thế. Quân Peloponnese, khi thấy rằng quân
Athens không bơi thuyền vào vịnh và eo biển đó và để dẫn dụ được quân
địch vào trong đó cho dù chúng có muốn hay không, đã ra khơi vào lúc bình
minh, và dàn hàng tư, họ bơi thuyền vào vịnh hướng về xứ sở của mình,
cánh phải dẫn đầu theo thứ tự mà họ đã neo đậu. Ở cánh này họ cắt đặt hai
mươi thuyền buồm tốt nhất của mình, để nếu Phormio nghĩ rằng mục tiêu
của họ là Naupactus mà cho thuyền bơi men bờ biển theo hướng đó đến cứu
