biểu quyết; một cuộc biểu quyết mà họ dễ dàng ưng thuận cho tiến hành
hơn, bởi chính họ thấy rõ rằng hầu hết người dân mong muốn ai đó đem đến
cho họ một cơ hội để xem xét lại vấn đề này. Do vậy một cuộc hội nghị tức
thì được triệu tập, và sau rất nhiều những quan điểm đã được cả hai bên thể
hiện, Cleon con trai của Cleaenetus, chính là người trước đây đã kiến nghị
xử dân Mytilene tội chết, là kẻ hung bạo nhất ở Athens, và vào thời đó là
người quyền lực nhất đối với dân chúng, bước lên một lần nữa và nói như
sau:
“Trước đây tôi vẫn thường bị thuyết phục rằng một nền dân chủ thì
không có khả năng của đế chế, và chưa bao giờ bị thuyết phục hơn thế
như bởi hiện tại các người thay đổi quyết định về vấn đề Mytilene.
Những sợ hãi hay âm mưu mà các người không hề biết đến trong
những mối quan hệ hằng ngày với nhau, vì các người có cảm tưởng về
những đồng minh của các người hệt như nhau và không hề suy ngẫm gì
về những sai lầm mà các người có thể bị dẫn tới khi nghe theo lời cầu
xin giúp đỡ của bọn họ, hoặc bởi nhượng bộ lòng thương xót của riêng
mình, những lỗi lầm ấy đẩy nguy hiểm cho chính các người, và chẳng
mang lại cho các người một lời cảm ơn nào từ các đồng minh của các
người về sự nhu nhược của các người; các người hoàn toàn quên rằng
đế chế của các người là một chế độ chuyên chế và những xứ phụ thuộc
của các người là những xứ mưu mô bất trung, sự phục tùng của chúng
được đảm bảo không phải bằng những nhượng bộ mang tính tự sát của
các người, mà bởi quyền bá chủ mà sức mạnh của các người đã cho các
người chứ không phải do lòng trung thành của chúng. Điểm đặc trưng
đáng sợ nhất trong trường hợp này là việc thay đổi liên tục những biện
pháp mà với chúng xem ra chúng ta có thể bị đe doạ, và là việc chúng
ta tỏ ra phớt lờ cái thực tế rằng những luật lệ dở mà bất di bất dịch lại
tốt cho một thành bang hơn là những luật lệ hay mà không có hiệu lực
thi hành; rằng lòng trung thành mù quáng thì hữu ích hơn sự bất phục
tùng trí trá; và rằng những người bình thường lại thường quản trị việc
