phải tìm trong trận động đất. Tại điểm nó gây chấn động mãnh liệt nhất, biển
bị đẩy lui và bất thình lình dội ngược lại mạnh gấp hai lần, gây ra đợt sóng
thần ấy. Nếu không vì động đất thì tôi không thấy có nguyên nhân nào để
một thiên tai như vậy có thể xảy ra.
Trong cùng mùa hạ đó, những chiến dịch khác nhau đã được xúc tiến bởi
các bên tham chiến ở Sicily; bởi chính các thực dân Hy Lạp ở Sicily
lẫn nhau và bởi quân Athens và các đồng minh của họ: tuy vậy tôi sẽ phải tự
giới hạn mình trong những trận đánh mà quân Athens tham gia, đồng thời
lựa chọn những trận đánh quan trọng nhất. Cái chết của vị tướng Athens là
Charoeades, bị quân Syracuse giết trong trận đánh, đã để cho một mình
Laches quyền chỉ huy toàn bộ hạm đội mà lúc này ông ta đang chỉ đạo phối
hợp với các đồng minh đánh Mylae
, một nơi thuộc Messina. Hai đội quân
của Messina đồn trú tại Mylae đã bố trí một cuộc phục kích toán quân đang
đổ bộ từ các chiến thuyền xuống, nhưng lại bị quân Athens và các đồng
minh của họ đánh cho tan tác và chém giết tơi bời, rồi ngay sau đó họ đột
kích công sự và bắt quân đồn trú phải dâng nộp Acropolis [Vệ thành] và
hành quân theo họ tiến đánh Messina. Trấn này sau đó cũng quy hàng khi
quân Athens và các đồng minh tiến vào, và giao nộp con tin và những khoản
đảm bảo khác như bị đòi.
Cùng mùa hạ ấy Athens phái ba mươi chiến thuyền tuần tiễu quanh
Peloponnese dưới quyền chỉ huy của Demosthenes
Alcisthenes, và Procles con trai của Theodorus cùng sáu mươi người khác,
với hai ngàn bộ binh hạng nặng dưới quyền chỉ huy của Nicias con trai của
Niceratus tiến đánh Melos; họ mong muốn chinh phục dân Melos, những
người dù chỉ là dân xứ đảo nhưng đã từ chối không chịu thần phục Athens
hoặc thậm chí là tham gia liên minh với nó. Cuộc tàn phá đất đai của dân
này không buộc được họ phải quy phục, nên hạm đội ấy nhổ neo từ Melos
dong buồm tới trấn Oropus trên lãnh thổ Graea, và đổ bộ lúc màn đêm
buông xuống, các bộ binh hạng nặng ngay lập tức rời thuyền khởi hành theo
đường bộ đến trấn Tanagra trên đất Boeotia, nơi mà theo một hiệu lệnh phối
hợp, toàn bộ đạo quân của Athens dưới quyền chỉ huy của Hipponicus con
