và được người Hy Lạp thời bấy giờ, đặc biệt là người Sparta, sử dụng rộng
rãi trong quân sự. (ND)
Một tên khác của thần Apollo, được cả thần thoại Hy Lạp lẫn La Mã sử
dụng, với ý nghĩa ‘vị thần của ánh sáng’. (ND)
Argilus là trấn quan trọng nhất ở xứ Bisaltia, nguyên của Thrace, vào
thời cuộc chiến tranh này đã bị Macedonia thôn tính; Argilus năm giữa
Amphipolis và Bromiscus, trải dài đến hữu ngạn sông Strymon. Trấn này do
thực dân từ Andros đến kiến lập. (BT)
Molossia, còn gọi là Molossis, là một xứ ở Epirus, trải từ phía tây bờ
sông Arachthus đến vịnh Ambracia; theo thần thoại Hy Lạp tộc dân
Molossia là hậu duệ của Achilles, vị anh hùng trong Chiến tranh thành Troy.
(BT)
Vua Alexander I, vị vua thứ 10 của vương quốc Macedonia, trị vì từ
khoảng năm 498-454 trước CN; khi ông lên ngôi thì Macedonia đã là một
xứ chư hầu của Ba Tư. Ông băng hà năm 454 trước CN. (BT)
Ephesus là một trong 12 thành Ionia, nằm ở Lydia, Tiểu Á. Vào thời kỳ
đầu cuộc nổi dậy của các thành Ionia chống Ba Tư, Ephesus là căn cứ cho
một cuộc tấn công của Ionia vào Sardis; sau đó thành này lại theo Ba Tư
một thời gian dài, đến năm 454 trước CN Ephesus trở thành một thành phải
cống nạp cho Athens. Themistocles bị trục xuất khoảng năm 470 trước CN,
ông sống ở Argos ít lâu rồi mỏi xảy ra cuộc truy đuổi nói trên, vì Artaxerxes
I lên ngôi năm 465 trước CN nên có thể suy luận ông đến Ephesus cũng
khoảng năm đó. (BT)
Sau khi thua trận Salamis, Xerxes I rút quần về lập trại nghỉ đông ở
Thessaly; sợ rằng quân Hy Lạp sẽ phá những cây cầu phao (mà ông đã cho
bắc từ Hellespont sang Thrace để lấy đường cho quân Ba Tư từ châu Á sang
Hy Lạp), cắt đứt đường vế và giam quần Ba Tư ở châu Âu, Xerxes quyết
định rút phần lớn dạo quân của mình về nước. Theo Thucydides thuật lại
bên trên thì Themistocles tự nhận là đã giúp Xerxes trong việc bảo vệ những
cây cầu này. (BT)
