Tức là tiếng Hy Lạp và tiếng địa phương. (BT)
Có thể hiểu là dân Tyrrhenia gốc Pelasgi; theo Herodotus, dân
Tyrrhenia nguyên là dân vương quốc Lydia ở Tiểu Á, vào khoảng thế kỷ
X1I1-XII trước CN, vì nạn đói kéo dài dân xứ này bị chia đôi, một nửa ở lại
Lydia và một nửa theo hoàng tử Tyrrhenus rời quê hương đi tìm đất mới; họ
đóng thuyền vượt biển và khi đến chỗ dân Ombria (hay Umbria, Italy) họ
dừng lại đó, kiến lập một số thành và tự gọi mình là dân Tyrrhenia; xứ
lyrrhenia (tức Etruria ở miền trung Italy) cũng là thuộc địa do họ kiến lập.
(BT)
Torone là một trấn thuộc địa do dân Chalcis kiến lập ở Macedonia, trên
bán đảo Chalcidice, nằm trên bờ tây nam bán đảo Sithonia. (BT)
Canastraeum là mũi đất ở Pallene, trên bán đảo Chalcidice. (BT)
Như Thucydides đã giải thích ở chương VI, ông ghi chép lại cuộc chiến
tranh này theo thứ tự thời gian của các sự kiện xảy ra vào các mùa hạ và
mùa đông. Mùa hạ kế tiếp ở đây có nghĩa là năm thứ chín của cuộc chiến
tranh này. (ND)
Chỉ đền Delphi. (BT)
Coryphasium là một mũi đất ở Messenia, bao gồm cả hải cảng Pylos ở
phía bắc và một trấn có cùng tên Coryphasium; tuy vậy, ở chương XII,
Thucydides có viết rằng người Lacedaemon gọi Pylos là Coryphasium. (BT)
Buphras và Tomeus là hai địa danh ở vùng núi phía nam Messenia, gần
Pylos. (BT)
Acamantis là một thị tộc trong số 10 thị tộc của Athens. (ND)
Prytany (từ có gốc Hy Lạp) chỉ nhóm đại biểu thị tộc của Athens đang
nắm quyền chủ tọa Boule và đồng thời chỉ nhiệm kỳ chủ tọa của nhóm đó.
Hội đồng Boule của Athens sau cải cách của Cleisthenes gồm 10 nhóm đại
biểu của 10 thị tộc, mỗi nhóm 50 người, luân phiên làm chủ tọa Boule với
nhiệm kỳ khoảng 5 tuần; chức năng chính của prytany là triệu tập các hội
nghị công dân và các hội nghị của toàn bộ thành viên hội đồng tham nghị,
lập chương trình nghị sự cho các kỳ họp này, tiếp các sứ giả ngoại bang,
