TÀI LIỆU VIẾT TAY NĂM 1659 CỦA IGESICO
VĂN TÍN
Tài liệu là một bức thư của Thày giảng Igesico Văn Tín viết ngày
12-9-1659, hiện lưu trữ tại Văn khố Dòng Tên La Mã
. Thật ra, tác giả
không xưng mình là Thầy giảng
, nhưng qua các ý tưởng trong thư, chúng
ta có thể đoán như vậy. Igesico Văn Tín gồm hai tên : tên thánh và tên « tục
». Tên Igesico
hay Iglésis, Iglesias, là một thứ mà ngày nay hiếm người
mang tên đó, kể cả người Âu châu. Khi Văn Tín gia nhập Giáo hội Công
giáo mới bắt đầu mang tên Igesico. Còn chính tên họ của Văn Tín là gì
không được ghi lại, vì cứ theo chữ ký của ông, chỉ có hai chữ Việt là Văn
Tín. Khi biên thư này, tác giả được bao nhiêu tuổi, sinh quán ở đâu, hoạt
động ra sao, chúng tôi không rõ. Trong sổ bộ các Thầy giảng Đàng Ngoài
năm 1637 do L.m. Gaspar d’Amaral ghi lại
, không thấy dấu vết gì về
Văn Tín.
Khi biên thư, tác giả đã đề ngày tháng năm rõ ràng bằng chữ thường
ở hai dòng cuối cùng, tức là ngày « muờy hay thánh chinh D. C. J. ra dờy
một nghìn sáu tram nam muơy chinh ». Còn về nơi viết, tác giả không ghi
lại, tuy nhiên người ta có thể hiểu được rằng, ông viết ở Kẻ Vó (Đàng
Ngoài) hoặc một nơi gần đó, vì ông nhắc tới nhiều tin xảy ra ở Kẻ Vó, nơi
đây L.m. Marini (người nhận thư) đã ở khá lâu. Chính trong bức thư của
Bento Thiện gửi cho Marini cùng năm 1659 mà chúng tôi sẽ bàn tới, cũng
nhắc đến việc Marini ở Kẻ Vó và những tin tức nơi này. Về người nhận
thư, dầu Văn Tín không viết rõ như trong bức thư của Bento Thiện, nhưng
người ta cũng hiểu ngay là ông viết cho L.m. Marini, lúc đó đã rời Áo môn
đi La Mã.
Bức thư gồm hai trang giấy : trang nhất viết trong khổ 17 X 25 cm
có 34 dòng chữ cỡ trung bình, trang hai trong khổ 16 X 9 cm, có 11 dòng